Let op: de website is verhuisd naar fritsvanderwaa.nl

Niet geplaatst artikel voor de Volkskrant, 23 april 1986


Lichtvoetig programma van Theaterorkest

Nederlands Theater Orkest: Van den Booren, Bon. Solisten: Els Zomerdijk, Robin Park, Kees van Hees, Steph Breukel. Verteller: Rein Edzard. Regie: David Prins. Muzikale leiding: Jules van Hessen.

Het Nederlands Theater Orkest, nauwelijks twee jaar oud, timmert stevig aan de weg. Het professionele, doch ongesubsidieerde gezelschap draait zijn hand evenmin om voor collectieve schnabbels als voor "een onderzoek naar de theatrale waarde van musici op een podium", onder de titel Zie Muziek. Dat is een hele mond vol, vooral als de eerste aflevering uit deze serie theaterconcerten weinig meer blijkt dan een muzikale kindervoorstelling. Een geslaagde, dat wel.
Het concert bestaat uit twee onderdelen: Jo van den Boorens operaatje Nu noch, naar de gelijknamige 14de-eeuwse klucht, en Eriks wonderbaarlijke reis, een muzikale vertelling naar Godfried Bomans van Willem Frederik Bon. Lolbroekerij en lichtvoetige parabel, beiden voorzien van toepasselijke, niet al te diepgravende muziek.
In Nu noch heeft regisseur David Prins geprobeerd om ook de musici in de handeling te betrekken. Zijn pogingen doen wat geforceerd aan: het twistende echtpaar komt tijdens een wilde achtervolging in de clinch met dirigent Jules van Hessen, en de vredebrengende priester wordt onverhoeds vanachter een xylofoon vandaan geplukt. Maar verder blijft het theatrale aandeel bij wie het hoort: in handen van de vier zangers, die hun gechargeerde typetjes met plezier op het toneel zetten. Pretentieloos, maar onderhoudend, want slapstick is immers van alle tijden.
De personages in Eriks wonderbaarlijke reis worden, net als in Prokofjevs Peter en de wolf, uitgebeeld door verschillende instrumenten. De "theatrale" rol van de musici is dus al meegecomponeerd, en daar is hier wijselijk niets aan toegevoegd. Ee door het orkest wandelende verteller neemt het verhaal voor zijn rekening. Zijn slecht functionerende draadloze dasspeld-microfoon produceerde de enige wanklanken in deze uitvoering. Het Nederlands Theater Orkest laat degelijk en gedisciplineerd spel horen, ondersteund door eenvoudige, maar sfeerverhogende belichting.
Voor het komende seizoen heeft het Nederlandse Theater Orkest twee producties met muziek uit de jaren twintig op stapel staan: een programma waarin zwijgende Franse films worden begeleid met de originele muziek, en een enscenering van drie kleine kameropera's van Darius Milhaud. In het seizoen daarna kondigt het orkest een voortzetting aan van het nu aangezwengelde Zie Muziek-project, waarin met behulp van film en belichting "een verdergaande visualisering van muzikanten en hun muziek" wordt nagestreefd. Weer zo'n mooie formulering; dat kan nog van alles worden.


© Frits van der Waa 2006