de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 18 juni 2005 (pagina 13)
Bach redt zich prima zonder het verhaal van Peter Sellars
Bach Cantatas, o.l.v. Peter Sellars en Craig Smith. 16 juni. Muziekgebouw aan 't IJ, Amsterdam.
Herhaling: 18 en 19/6.
Is kunst waardevrij? Natuurlijk niet. Maar het is toch wel prettig als een kunstwerk voor zichzelf
mag spreken, en die kans gaf regisseur Peter Sellars zijn eigen voorstelling Bach Cantatas
vrijdag in elk geval niet.
Nu was er wel wat aan de hand, want Lorraine Hunt-Lieberson, de mezzo op wier schouders de beide
geënsceneerde solocantates rustten, was geveld door acute rugklachten. Op doktersadvies liet
ze BWV 199 Mein Herze schwimmt in Blut dan ook vallen en volstond ze met BWV 82 Ich habe
genug.
Dat had genoeg kunnen zijn. Maar ja, een muziekstuk van vijfentwintig minuten is wel erg kort
voor een avondvullend programma. Daarom verscheen Sellars op het podium van het Muziekgebouw om
zijn ster te excuseren, waaraan hij meteen een uitvoerig verhaal vastknoopte over de zieltogende
geluiden die Bach in deze solocantate heeft verwerkt, alsook over het persoonlijk leed dat mevrouw
Hunt-Lieberson is overkomen tijdens de langdurige totstandkoming van dit project - waarmee hij
iedere mogelijkheid om het werk op zijn eigen merites te beoordelen de das omdeed.
Of Hunt-Lieberson vanavond en morgen voldoende hersteld zal zijn om het volledige programma
ten uitvoer te brengen is nog niet bekend. Feit is dat haar fysieke conditie goed aansloot op
Sellars' uitbeelding van Ich habe genug, waarin ze in nachthemd en met infusen aan haar
armen op de speelvloer ligt te zingen, slechts beschenen door één peertje.
Indrukwekkend, maar dat is allereerst te danken aan haar vertolking: daarbij klinken in haar
wonderlijk diepe en sonore stem af en toe snikken door die eerder de vrucht zullen zijn van
inlevingsvermogen dan van fysiek onbehagen.
Dat in de liefdevolle, maar niet opmerkelijke begeleiding van the Orchestra of Emmanuel Music
de stijlfiguur van de Seufzer veel nadruk krijgt spreekt vanzelf, anders dan de bijdrage
van Michael Schumacher. Diegenen die speciaal kwamen om hem te zien, zullen weinig gesticht zijn
door het staaltje peertje-zwaaien-voor-spek-en-bonen dat hij ten beste mocht geven. Bach heeft
zich altijd uitstekend zonder Sellars kunnen redden, en doet dat nu ook weer.
© Frits van der Waa 2006
