de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 13 maart 2006 (pagina 11)
Opera Don Giovanni vanaf het begin zo dood als een pier
Don Giovanni, van Mozart, door Opera Zuid o.l.v. Stephan Mettin en Jurjen Hempel. 11 maart,
Theater aan het Vrijthof, Maastricht. Tournee.
Helemaal aan het eind van Mozarts Don Giovanni wordt de rokkenjagende edelman per traditie naar de
hel gesleurd door een koor van duivels. Bij Opera Zuid gaat het wat prozaïscher toe: met tien
tegen één drijven alle mannen uit het verhaal hun rivaal in sexualibus in het
nauw en jagen hem een mes door zijn lijf. Maar Don Giovanni, de opera, is op dat moment al ruim
twee uur zo dood als een pier.
Artistiek leidster Miranda van Kralingen betitelde het na afloop als een 'experiment'. Maar dat is
een ontoereikende omschrijving van de vivisectie waaraan de Duitse nitwitregisseur Stephan Mettin
Mozarts dramma giocoso onderworpen heeft door het schrappen van een aantal aria's en alle
recitatieven.
Het recitatief - het rappe parlando-gezang met klavecimbelbegeleiding - is van oudsher de kit die
de verschillende aria's en ensembles aan elkaar verbindt. Op die scharnierpunten krijgt de handeling
weer een zetje. Door zijn absurde ingrepen heeft Mettin de muziekdramatische draaikolk die Mozart
op gang brengt lamgelegd en de opera gereduceerd tot een verzameling greatest hits.
Door akkoord te gaan met Mettins amputaties hebben Van Kralingen en dirigent Jurjen Hempel
evengoed een brevet van onvermogen afgegeven. Hempel staat hoe dan ook als Mozart-dirigent niet
sterk in zijn schoenen, getuige het vlakke, gelijkgeschakelde spel waartoe hij het verder weinig
homogeen opererende Limburgs Symphonie Orkest beweegt en de moeite die het hem kost om zangers en
begeleiding synchroon te houden.
De solisten valt nauwelijks aan te rekenen dat ze onder deze omstandigheden slecht uit de verf
komen. De enige die zich desondanks verrassend goed staande houdt is sopraan Annemarie Kremer als
de versmade Donna Elvira. Tobias Scharfenberger (Don Giovanni) moet zich van Mettin gedragen als
een aan lager wal geraakte losbol wiens aantrekkingskracht alleen schuilt in zijn stem, wat
weliswaar past bij zijn iets te weke timbre, maar de angel totaal uit het personage haalt.
Claudia Patacca houdt de partij van Donna Anna met enige moeite overeind. Het decor van
vierkante palen, waarmee niets gebeurt, en de folkloristische set Sound of Music-kostuums
benadrukken de zinloosheid van deze exercitie nog eens.
© Frits van der Waa 2006
