Chang en Van Zweden op dreef in echoputmuziek
Sibelius en Rachmaninov, door het Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Jaap van Zweden. 15 april, Concertgebouw, Amsterdam. Radio 4: 18/4, 20.02 uur. Nederland 3: (Rachmaninov) 7/5, 13.30; 8/5, 24.00; (Sibelius) 14/5, 13.30; 15/5, 24.00.
Vermomd als lelie, in een azuurblauwe jurk met dieproze accenten, maakte violiste Sarah Chang dit
weekeinde haar debuut in de ZaterdagMatinee. Haar vertolking van Sibelius' Vioolconcert was even
bloemrijk. Hoewel de 25-jarige musicienne, voormalig wonderkind, het werk al bijna twintig jaar in studie
heeft en het dit jaar al met verscheidene orkesten gespeeld heeft, klonk er geen routine door in haar
interpretatie. De charmante Chang leverde warm en intens spel, en hield waar de componist dat voorschrijft
minutenlang in haar eentje de spanning vast.
Haar vocabulaire reikt van doorbloed vibrato op de g-snaar tot kristallijnen flageoletten, en van
landschappelijk meewiegen in de orkestpassages tot spectaculair trapezewerk hoog in de nok. Sibelius'
compositie is in weerwil van haar lengte van slechts een half uur vermoedelijk het langdradigste
vioolconcert uit het repertoire. In dat licht was het een enerverende ervaring, mede dankzij de
voortreffelijke chemie tussen Chang en dirigent Jaap van Zweden, die als voormalig violist dit werk
als zijn broekzak kent.
De Matineeprogrammeurs hadden er voor het Radio Filharmonisch Orkest en Van Zweden een bijpassend
symfonisch werk aan toegevoegd, in de gedaante van Rachmaninovs Tweede Symfonie, die om en nabij
even oud, dubbel zo lang en drie maal zo taai is.
Het valt niet te bestrijden dat het zinvol is om standaardwerken telkens opnieuw uit te voeren: in elke
zaal zitten toch op zijn minst een paar honderd mensen die zo'n werk nog nooit gehoord hebben - om nog
maar te zwijgen van de vele duizenden die dit concert de komende maand per televisie zullen volgen.
De vraag rijst wel of daarvoor niet eerder andere componisten in aanmerking komen dan Rachmaninov, die
in deze echoput van een symfonie weinig meer beweert dan dat de burgemeester van Wezel Ezel heet - zij
het in diverse geluidsgradaties. De keurtroepen van het Radio Filharmonisch leverden een degelijke
vertolking, en Van Zweden hield het geheel op spanning, al deed zijn geestdrift vooral denken aan de
ijver van een vakantieganger die een luchtbed met lekkende naden oppompt.
© Frits van der Waa 2006
