de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 30 juli 2007 (pagina 13)
Ode aan de creativiteit
Op internet floreren de websites over kunst, muziek en literatuur. Deze zomer belichten
Volkskrant-recensenten elke week een favoriet. Aflevering twee: www.oddmusic.com.
Voor wie is deze site bedoeld?
Voor mensen die van rare, bijzondere muziek en buitenissige uitvindingen houden. Vooral dat laatste
trouwens. De beheerders van Oddmusic hebben op YouTube een prachtig clipje van drie minuten dat vrij
sullige muziek bevat, maar waarbij je je ogen niet gelooft. Oddmusic.com is in de eerste plaats een
tentoonstelling van de meest vreemde muziekinstrumenten. Siamese drielinggitaren, een kruising tussen een
fiets en een harp, een aangeblazen tamboerijn, iets wat lijkt op een huwelijk tussen een klarinet en een
douche-installatie, en ga zo maar door. Het zijn er tegen de honderdvijftig. Er zit trouwens ook een
aantal wat minder onbekende, maar nog altijd exotische instrumenten tussen. Een zingende zaag
bijvoorbeeld.
En kun je die ook allemaal horen?
Niet allemaal, dat ligt eraan. Zo zit er in de collectie ook een nano-gitaar: het kleinste instrument ter
wereld, 10 micrometer lang – eenhonderdste millimeter dus. Het dingetje heeft wel snaren, maar als
die klanken zouden produceren zouden die onhoorbaar hoog zijn. Bij ongeveer de helft van de andere
instrumenten kun je wel een mp3-geluidsfragment beluisteren of soms zelfs een filmpje bekijken. Toch
zitten er nog frustrerend veel gevallen bij zonder geluidsvoorbeeld. De grootste tuba ter wereld. Of die
douchekraanklarinet.
Je moet toch wel goed gek zijn om zoiets te verzinnen?
Dat is waar. En het klinkt ook niet allemaal even geweldig. Zo is er een meneer die een klavecimbel van
lego heeft gebouwd. Die bestaat uit meer dan honderdduizend steentjes en alleen de snaren zijn niet van
lego. Je kunt er zo te horen het begin van Bachs Goldberg-variaties op spelen, maar vraag niet hoe
het klinkt. Zo heb je ook de man die zijn afgedankte auto heeft omgebouwd tot een heel stel instrumenten.
Of das erste Wiener Gemüseorchester, dat zich bedient van een preiviool, auberginecastagnetten en
wortelfluiten. Goed beschouwd zijn al die lui op deze site mafketels. Toch zitten er heel wat bij die
precies weten wat ze doen. Zo is er een orgelbouwersfirma in Chicago die een bierflesjesorgel heeft
gemaakt. Het werkt perfect. En in Virginia heeft iemand al in 1954 een soort reuze-celesta gebouwd in een
grot, het Stalacpipe Organ, een instrument dat de stalactieten in trilling brengt. Ook dat klinkt vreemd
genoeg prima. En dan heb je nog de virtuele instrumenten van Animusic, die alleen maar in de computer
bestaan. Maar daarvoor word je naar een andere site verwezen.
En kun je ook iets kopen op de site?
Niet direct. Sommige instrumenten zijn ook eerder kunst-objecten, zoals het zee-orgel in de Kroatische
stad Zadar, waarvoor de golven de energie leveren. Maar veel van die instrumentenbouwers hebben een eigen
website, en nou hebben ze die apparaten niet dikwijls in productie genomen, maar sommigen verkopen wel
cd's. En een apparaat als de Theremin, een vroeg elektronisch instrument dat een ereplaatsje heeft
gekregen bij oddmusic, kun je wel degelijk aanschaffen.
Wat is nou verder de zin van zo'n rariteitenkabinet?
Laten we zeggen dat het een ode is aan de menselijke creativiteit. En wat ook niet onbelangrijk is: er
zit een grote verzameling links bij, die bijna allemaal weer naar even boeiende muzikale uithoeken
leiden. De websiteverzameling over microtonale muziek alleen al – maar dat is iets voor de volgende
keer.
© Frits van der Waa 2007
