de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 19 november 2010
Top-10
1. Sweelinck: complete vocale
werken. Gesualdo Consort.
Glossa.
2. Berlioz: Symphonie fantastique, door Anima Eterna
Brugge olv Jos van Immerseel. Zigzag Territoires.
3. Bach: Goldberg-Variationen.
Andreas Staier. HM.
4. Van der Aa: Here Trilogy.
Claron McFadden en Radio
Kamerorkest olv Siebens en
Eötvös. Disquiet.
5. Weill: Das Berliner Requiem.
I Solisti del Vento & Vlaams
Radiokoor olv Paul Hillier.
Glossa.
6. Ravel: pianoconcerten/
Miroirs. Pierre-Laurent
Aimard en Cleveland
Orchestra olv Boulez. DG.
7. Gershwin: Porgy and Bess.
Chamber Orchestra of Europe olv Harnoncourt. Sony.
8. Beethoven: vioolsonates.
Viktoria Mullova en Kristian
Bezuidenhout.Onyx.
9. Schubert: Sonatas D840 en
D959. Severin von Eckardstein. Fuga libera.
10. Vasks: String Quartets 1-3.
Navarra Quartet. Challenge.
Net als acht jaar geleden staat de nummer 1 van dit lijstje op een zo eenzame hoogte dat hij alle andere ver achter zich laat, en in beide gevallen gaat het om Jan Pieterszoon Sweelinck, de 'Orpheus der Lage Landen'. In 2002 verscheen zijn complete werk voor toetsinstrumenten, in 2010 rondde het Gesualdo Consort zijn 'Sweelinck Monument' af – al zijn vocale werken, uitgebracht als 6 zakbijbels met in totaal 17 cd's. Topmuziek in onvolprezen uitvoeringen. Nu is Sweelinck dus werkelijk compleet, al is het intussen misschien wat zoeken naar die oude doos.
Zijn ruim vierhonderd jaar jongere landgenoot en collega Michel van der Aa, die jarenlang op één gracht afstand van Sweelincks oude huis woonde en werkte, verdient ook een ereplekje, met zijn op zijn eigen label uitgebrachte Here Trilogy. Van der Aa is niet alleen een groot grensverkenner op het gebied van muziek en andere media, maar vooral ook een componist van muziek die zonder mee te waaien met modieuze minimale of spirituele winden, een onverwachte pracht verzoent met een naar het ascetische neigende componeertrant.
Kurt Weill behoeft geen introductie. Zijn Berliner Requiem waarschijnlijk wel. Het jaar: 1928, tien jaar na de Eerste Wereldoorlog, vijf jaar voordat Hitler de macht overnam. Tekstschrijver: Brecht. Smaak: bitter.
De nummer tien, Peteris Vasks uit Letland, is ook zo'n man van wrange muziek. De nummer elf, de joods-Italiaanse Salomone Rossi, is net van de lijst af geknikkerd, maar dat is vooral de verdienste van de ijzersterke uitvoeringen door het voor driekwart Nederlandse Navarra Kwartet.
Want musici maken muziek. De overige zes cd's danken hun plaats dan ook allereerst aan de verbluffende en/of vernieuwende kwaliteiten van de interpreten. De ontdekkingsreizigers mochten daarbij wat hoger aangeslagen worden dan de diepe delvers in vertrouwde grond.
© Frits van der Waa 2010
