Let op: de website is verhuisd naar fritsvanderwaa.nl

de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 27 augustus 2014

Een hommage aan James Brown

Horizon 5: MacMillan, Glanert, De Vries, Rijnvos en Saariaho, door het Koninklijk Concertgebouw olv Susanna Mälkki ea. RCO Live.

Wonderbaarlijke klanken openen de nieuwste aflevering van de cd-reeks die het Concertgebouworkest wijdt aan eigentijds repertoire: de instrumentale en vocale guirlandes in Hodie puer nascitur zijn subliem georkestreerd door James MacMillan.

'Huiscomponist' Detlev Glanert levert met Insomnium een te dun uitgesmeerd werkstuk met twee luidruchtige climaxen. Dat doen de Nederlanders beter. Richard Rijnvos' Antarctique is monolithisch, maar indrukwekkend. Klaas de Vries' Providence evolueert van een afwisseling van vloeiende en scherp afgebakende klanken naar hectischer koper- en slagwerk, een hommage aan James Brown. Dat haal je er niet uit, maar spannend is het wel. De Finse Kaija Saariaho ontspint in het zesdelige Circle Map visionaire geluidsweefsels, die toch een beetje in de onbestemdheid belanden. Aan het hoge niveau van deze staalkaart doet dat niets af.

Strauss, Liszt. Korngold, Busoni en Schreker, door het Orchestre de la Suisse Romande olv Yamada. Pentatone.

De dans en de dood staan niet ver van elkaar af. Dat is meteen al duidelijk wanneer het Orchestre de la Suisse Romande de Dans van de zeven sluiers uit Richard Strauss' opera Salome inzet – muziek die leidt tot het onthoofden van Johannes de Doper. Aan het eind van de cd zijn we weer terug bij Strauss, nu weer met een reeks walsen uit Der Rosenkavalier.

Het Midden-Europese dansprogramma is fraai uitgekiend, al had dirigent Kazuki Yamada de rokken wat verder kunnen laten opwaaien. In het centrale gedeelte treffen we naast de Mefisto-Wals van Liszt ook nog werk van Korngold, Schreker en Busoni, ietwat vergeten componisten die er desondanks mogen zijn en laatromantische reflecties loslaten op het pionierswerk van walsenkoning Johann Strauss.

Richard Reed Parry: Music for Heart and Breath. yMusic, Kronos Quartet ea. DG.

Het eerbiedwaardige label Deutsche Grammophon is duidelijk talent aan het scouten waar gecomponeerde en popmuziek elkaar raken – met wisselend succes. Met de Brit Richard Reed Parry hebben ze een merkwaardig exemplaar in huis gehaald. Parry verbindt zijn musici met slangetjes aan elkaar en laat ze spelen op het ritme van elkaars adem en hartslag. Dat levert muziek op die op een gecoördineerde manier asynchroon is en (een open deur) heel organisch klinkt – soms als een vreemde klokkenwinkel, dan weer mild en ambient-achtig.

Parry heeft een scherp oor voor mooie klankmengsels en een goed instinct voor contrasten, maar dat neemt niet weg dat zijn stethoscoopmuziek aan de lieve kant is en op den duur een beetje gaat vervelen. Het principe lijkt wat mager om het er een heel componistenleven mee uit te zingen.


© Frits van der Waa 2014