Let op: de website is verhuisd naar fritsvanderwaa.nl

de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 4 november 2016

Schoonheid die tegen kitsch aanschuurt

De wereld van JacobTV. Door Lavinia Meijer, Nora Fischer, Niek Kleinjan en Christiaan Saris. 2/11, Muziekgebouw, Amsterdam. Herh.: Den Bosch (12/11), Tilburg (26/11), Heerlen (21/12).

Jacob ter Veldhuis is een man die schapen kan laten zingen en het getier van een drugsverslaafde vrouw weet te verheffen tot een aangrijpende aria. Zeven van zijn composities vormen samen het programma De wereld van JacobTV. Centraal daarin staat de harpiste Lavinia Meijer, achter de schermen schuilt bedenker Hans Heg, oud-muziekmedewerker van de Volkskrant. Ter ere van diens 80ste verjaardag componeerde Ter Veldhuis een nieuw werk voor de vier deelnemende musici, Harper Songs.

De componist noemt de cyclus van acht liederen een requiem. Ze zijn gebaseerd op gedichten over de dood uit het oude Egypte van 2000 v. C. Het is een erg opbeurend requiem: de teksten moedigen aan de dood indachtig te zijn, maar ook het leven te vieren. Ter Veldhuis kleedt ze aan met tinkelende akkoorden, door Meijer en twee slagwerkers opgerakeld uit snaren en staven, waarboven zangeres Nora Fischer met een zuiver en ongerept stemgeluid ijle melodielijnen neerlegt.

Het naar popmuziek neigende idioom van Ter Veldhuis heeft een nadrukkelijke schoonheid die tegen kitsch aan schuurt, maar waarvoor je je, mede dankzij de perfecte uitvoeringen, toch gewonnen moet geven. Ambiguer en daardoor spannender zijn de stukken waarin hij zich bedient van readymades: audiofragmenten, vaak ook met videobeelden, waaruit hij noten destilleert die hij dan omkadert met zijn altijd goedklinkende, vaak pulserende harmonieën. Die twee aspecten van zijn karakter komen in dit programma uitgebalanceerd naar voren, met Gold Rush voor twee slagwerkers als abstract, en Si Wang, over een duizenden doden eisende aardbeving in China, als dramatisch hoogtepunt.


© Frits van der Waa 2016