Rarebit
Er zijn zo van die gerechten die je al jaren bij naam kent zonder dat je ze ooit gegeten hebt.
Zo was ik, als oplettend striplezertje, al vanaf mijn vijfde jaar op de hoogte van het bestaan
van grutsprits. Groot was mijn verbazing toen ik er op een dag achter kwam dat sprits
werkelijk iets was wat je gewoon in de winkel kon kopen.
Ook heeft het heel lang geduurd voor ik mijn eerste tortilla nuttigde, hiertoe mede aangespoord
door het Lucky Luke-album Tortillas voor de Daltons, waaruit de volgende dialoog in mijn
geheugen gegrift staat (frijoles heb ik trouwens nog steeds niet geproefd).
Averell: "Skrontsj... ik houd wel van een vreemde keuken! Hoe heet die verrukkelijke korst die
om de frijoles zit?"
Emilio Espuelas: "Dat heet een gebakken aarden kommetje, amigo!"
Maar het meest intrigerende gerecht uit de stripliteratuur is ongetwijfeld de Welsh Rarebit,
beroemd, of beter berucht gemaakt door Winsor McCays Dreams of the Rarebit Fiend. Winsor
McCay (1871-1934) was een van de eerste - en is nog altijd een van de grootste - kunstenaars van
de strip. Zijn bekendste werk is de strip Little Nemo in Slumberland, die van 1905 tot
1911 in een aantal Amerikaanse kranten werd gepubliceerd en waarvan inmiddels allerlei
pracht-edities zijn verschenen.
Little Nemo gaat over de avonturen die een jongetje in zijn dromen beleeft. Elke aflevering
eindigt met zijn ontwaken, wat McCay niet verhinderde om er op een gegeven moment een
vervolgverhaal van te maken. De strip dankt zijn kracht aan McCays onuitputtelijke fantasie
en aan de prachtige, enigszins Jugendstil-achtige tekeningen. Er zijn geen grenzen aan de
absurde, dikwijls hallucinatoire visioenen, de anamorfotische vervormingen van de (gedroomde)
realiteit en de uiterst gedetailleerde, in perfect perspectief getekende architecturen
(McCay had een fotografisch geheugen). Door zijn bijna psychedelische karakter genoot de strip
bij de hipjes van de jaren zestig en zeventig een soort cult-status.
Dreams of the Rarebit Fiend stamt uit dezelfde periode als Nemo en behandelt in feite exact
hetzelfde thema, maar dan voor volwassenen. Alles wat in Nemo lief, mooi of
sprookjesachtig griezelig is heeft in de Rarebit Fiend de harde en meestal
(sur)realistische kwaliteiten van een nachtmerrie. De grap is dat deze nachtmerries steevast
worden toegeschreven aan het eten van rarebits.
Een van de macaberste voorbeelden is de strip waarin de dromer droomt dat hij dood is en dat
iedereen de vreselijkste dingen over hem zegt aan zijn graf, dit alles gezien door de ogen van
de overledene, zodat op het voorlaatste plaatje, als het graf wordt dichtgegooid, de kluiten
als het ware recht in je gezicht komen vallen. Ook is er een aflevering waarin de dromer zo
hevig transpireert dat de hele tram waarin hij zit overloopt. Om van alle idiote beesten en
andere fantastische taferelen nog maar te zwijgen.
Je eerste hap rarebit neem je dus niet zonder enig schoorvoeten. In de praktijk blijkt het erg
mee te vallen; ik heb er althans nooit naar van gedroomd.
Het Haagse kookboek geeft het volgende recept. Om eerlijk te zijn heb ik dit nog nooit gebruikt,
dus kan ik niet instaan voor de gevolgen.
Recept 1
100 g boter
200 g geraspte Cheddar of oude Hollandse kaas
4 lepels melk
peper, zout, mosterd
16 stukjes geroosterd brood
peterselie
De boter smelten, de geraspte kaas toevoegen en onder goed roeren laten smelten. Melk, zout,
peper en mosterd erdoor roeren en dit mengsel op de warme geroosterde broodjes smeren. De
broodjes snel opdoen op een warme schotel met een papieren of plastic kleedje belegd en
garneren met peterselie.
Recept 2
½ l bier
2 theelepels mosterdpoeder
2 eetlepels paprikapoeder
500 g geraspte belegen kaas
2 eetlepels maizena
1 stokbrood
2 hardgekookte eieren
Verwarm het bier met het mosterdpoeder en het paprikapoeder. Roer als het bier warm is de kaas
erdoor en laat die al roerend smelten. Bind de saus met de aangelengde maizena. Schep de saus
op sneetjes stokbrood die belegd zijn met plakjes ei.
Aangezien ook McCay gewag maakt van bier, is dit tweede recept voor mij de echte rarebit. Beide
bronnen rangschikken het onder de voorafjes, maar zelf hebben we Welsh rarebit dikwijls als
hoofdgerecht gegeten; dan is het een soort van poor man's kaasfondue.
Sweet dreams!
Geschreven ter gelegenheid
van het huwelijk van
Pay-Uun Hiu en Joachim Berger op 10 mei 1996
Onlangs (2009) vond ik op
deze pagina
het recept dat McCay zelf hanteerde:
© Frits van der Waa 2006
