Verschenen in Encore (het blad van het Nederlands
Philharmonisch Orkest), maart 1991
Verpakking
Het komt nooit meer goed met ons.
Sinds ik Help het milieu van Lucas Reijnders heb
gelezen
word ik bij alles wat ik doe - en vooral: bij wat ik aanschaf
-
geplaagd door hevig milieubesef. Zelfs achter de simpelste
dingen, een lichtknopje, een aardappel, een stuk zeep,
schuilen
opeens verspilling en vervuiling. Om nog maar te zwijgen van
alle
milieumisdaden die ik al op mijn geweten heb. Nooit meer zal
ik
mijn vieze verfkwast zomaar in de gootsteen uitspoelen. En
dan,
onherstelbaar, de tien bomen die ik de afgelopen paar jaar
in de
vuilnisbak heb geschoven, in de gedaanten van zo'n 7500
wegwerpluiers. Het duurt naar schatting vijf gruwelijke eeuwen
voor zo'n luier verteerd is.
En hoe zit het met muziek? Reijnders' gids rept er niet van,
maar
rekent theater-, museum- en filmbezoek (dus waarschijnlijk ook
concertbezoek) tot de minder milieubelastende vormen van
recreatie. Al is lezen, puzzelen of rolschaatsen een nog
betere
keus. Kennelijk valt het wel mee. Muziek is immers onschuldig?
Het is enkel trillende lucht, verbruikt nauwelijks energie, en
levert geen afval op.
Als ik denk aan muzikale milieucriminaliteit, dan zie ik een
rij
modeboetieks die, samen met een onafgebroken stroom hete
lucht,
een daverende disco-dreun de straat op blazen. Daar staan wij,
Serieuze Muziekliefhebbers, ver boven. En sinds de
pianofabrieken
geen echt ivoor meer gebruiken voor de toetsen kunnen we weer
met
een gerust hart naar Brendel en Perahia luisteren.
Hoewel.
Het is, zo leert ons Reijnders, dikwijls niet het product
zelf,
maar juist de verpakking die het milieu schade berokkent.
Muziek
in een doosje? Ja, dat kan, en het is onaangenaam dichtbij
huis.
"De vervaardiging van cassettebandjes levert in Nederland
jaarlijks 30 ton chroomafval op, afkomstig van mislukte
tapes",
meldde mijn ochtendblad onlangs. Honderden bandjes heb ik, en
zelf gooi ik die natuurlijk niet weg, maar wat moeten mijn
kleinkinderen later, als opa dood is, anders doen met die rare
dingen die ze niet in hun muziekcomputer kunnen stoppen?
Ook heb ik er geen idee van wat er zoal in cd's, versterkers
en
luidsprekers verwerkt wordt, of wat er bij de fabricage in de
sloot verdwijnt. Of de muziek er nu uitkomt of er alleen maar
in
verpakt zit, het blijven doosjes en ze wekken argwaan. Dan
maar
liever milieusparend naar de concertzaal. Oef, wat is het daar
weer heet, en dat terwijl de olievoorraad opraakt. En wat is
er
weer een boel papier verspild aan nutteloze foldertjes en
luxueus
uitgevoerde programmaboekjes. Het is maar goed dat er
tenminste
een milieukritische column in staat, nu zal ik zeker niet
vergeten het ding netjes in de papiercontainer te gooien.
© Frits van der Waa 2007