Verschenen in Vrije Geluiden no.1, 19 februari 2000
De oudste muziek van de wereld
Van Hammurabi tot Karel de Grote: drieduizend jaar muziek van 2000 v.Chr. tot 800 na Chr. Ensemble Aeide Mousa.
Te koop bij het Allard Pierson Museum, Amsterdam, en (vanaf 1/4) bij Museum Het Valkhof, Nijmegen.
Te bestellen bij Stichting Aeide Mousa, giro 8241328 te Nijmegen (/ 25,- + / 5,- verzendkosten),
o.v.m. 'cd'.
Het ensemble Aeide Mousa voert zijn gehoor een muzikaal Archeon binnen. Gehuld in oudtestamentische
gewaden wekken de vijf musici met behulp van kithara, aulos en divers slagwerk de muziek van de
Oudheid tot leven. Aeide Mousa ('Zing, muze!') doet zijn naam alle eer aan.
Tegelijkertijd is het niet te geloven. Het repertoire van het in Nijmegen gevestigde kwintet
strekt zich uit over bijna drie millennia. Hoe heeft het de raadsels kunnen oplossen die alle
muziek van vóór pakweg 1200 (met uitzondering van het Gregoriaans) omgeven? En is het
denkbaar dat al die verschillende muziekculturen zich bedienden van de tegenwoordig gangbare
stemming?
De cd Van Hammurabi tot Karel de Grote is uitgebracht ter gelegenheid van de
tentoonstelling Mythen, Mensen en Muziek, die tot 12 maart te zien is in het Amsterdamse
Allard Pierson Museum en daarna nog in Museum Het Valkhof in Nijmegen. Het is een intrigerend
schijfje. Aeide Mousa heeft zich even man- als blijmoedig in de mist van het verleden gestort, maar
verzuimt te vermelden op welke historische of musicologische fundamenten zijn interpretaties
berusten. Anders dan bij in elkaar gelijmde bokalen en amfora's, is in muziek niet te horen wat
origineel en wat gereconstrueerd is. Zelfs al zijn de noten goed ontcijferbaar, zoals in het
bekende Seikilosliedje uit de 1e eeuw na Christus, dan nog blijft het beredeneerd gokwerk.
Met toevoeging van de nodige korrels zout is dit niettemin een cd die sterk tot de verbeelding
spreekt, van de 4000 jaar oude Soemerische scheppingshymne, tot en met de klaagzang op het
overlijden van Karel de Grote. De muzikanten tonen zich amateurs in de beste zin des woords,
namelijk 'liefhebbers'. Hun uitvoeringen zijn sober, en vooral in de gedeclameerde passages van een
Hollandse nuchterheid. Voedsel voor de geest, ongesausd, zonder opsmuk, maar zeker niet zonder smaak.
© Frits van der Waa 2007
