Verschenen in Vrije Geluiden no.11, 8 juli 2000
'Fantasie, klankkleur, adem; álles'
Het repertoire van pianiste Ellen Corver reikt van Haydn tot Stockhausen. 'De leukste programma's
vind ik die waarin je oud naast nieuw zet.' Een portret van Corver wordt woensdag 12 juli
uitgezonden in Avondconcert.
'Ik had les van Els Krijgsman, samen met Sepp Grotenhuis, en die zette gewoon Costruzione van
Jan van Vlijmen op onze lessenaars en zei: "Ga maar studeren, zorg maar dat je dat kan." Nou, dat
hoef ik tegenwoordig bij mijn leerlingen niet te proberen, hoor. Die zijn zo veel conservatiever.'
Voor pianiste Ellen Corver is muziek van Beethoven even actueel als die van Boulez of
Stockhausen: 'Ik zou me nooit willen specialiseren,' zegt ze. 'De leukste programma's vind ik toch
die waarin je oud naast nieuw zet. Zodat de mensen kunnen horen dat veel moderne muziek logisch
voortkomt uit wat er vroeger geschreven is.'
Corver speelt piano vanaf haar derde ('Ik las eerder noten dan letters'). Op haar dertiende ging
ze naar de AVO-school in Den Haag, een speciale, aan het Koninklijk Conservatorium gelieerde
middelbare school voor kinderen met een duidelijk talent voor ballet of muziek. Na haar afstuderen
als uitvoerend musicus werd ze gevraagd om les te geven op datzelfde conservatorium. 'Ik loop daar
al drieëntwintig jaar rond, eerst als beginnend leerling en nu als docent.'
Ze zou het lesgeven niet willen missen, maar haar leven draait toch allereerst om het zélf
spelen. Als soliste, of met Sepp Grotenhuis, met wie ze nog steeds als pianoduo optreedt, of als
pianiste van het inmiddels internationaal bekende Osiris Trio. Ze treedt ook wel op met orkesten,
maar haar voorkeur gaat toch uit naar de kamermuziek. 'Die kleine combinaties vind ik het leukst.
Daarin kun je het helemaal zelf bepalen.'
In 1982 was Karlheinz Stockhausen een maand lang te gast op het Koninklijk Conservatorium. Hij
was aangenaam getroffen door de wijze waarop de achttienjarige pianiste zijn
Klavierstücke I-IV uit de jaren '50 vertolkte. Het was het begin van een samenwerking
die tot op de dag van vandaag voortduurt en nu bekroond is met de release van een driedubbcl-cd
met alle veertien Klavierstücke.
'Ja, ik heb zo veel met hem gedaan,' zegt ze nuchter, 'ik kan me voorstellen dat ik nu een beetje
zijn muzikale taal spreek. Ik heb ook ontzettend veel van hem geleerd, puur omdat hij componist is.
Als je als uitvoerder zo intensief met een componist te maken hebt ga je opeens met een andere blik
naar de partituren van Mozart en Beethoven kijken – omdat je je opeens kunt voorstellen dat
een componist nachten wakker heeft gelegen over een crescendo. Die betrokkenheid, dat heeft me heel
erg gevormd.'
De suggestie dat Stoekhausens ver doorgedreven perfectionisme musici tot automaten maakt wijst
ze fel van de hand: 'Dat is absoluut niet waar! Natuurlijk zit je vast aan de noten. Maar het is
net zo goed muziek als iedere andere muziek. Het gaat Stockhausen er juist om dat je een punt
bereikt waar je kunt zeggen: "Het klopt", en dat er tóch een vrijheid en een fantasie en
klankkleur en adem en álles in zit, waardoor die muziek gaat leven. Wat dus met een
Mozartsonate net zo is. Leg de bestaande opnames van de Klavierstücke maar naast elkaar,
dan hoor je gigantische verschillen. Het is dan wel zo dat mijn versie hem het meest aanspreekt,
maar dat wil niet zeggen dat ik de waarheid in pacht heb, integendeel.'
Met violist Peter Brunt en celliste Larissa Groeneveld vormde Corver in 1988 het Osiris Trio,
dat inmiddels zo'n veertig concerten per jaar geeft. Naast het klassieke repertoire speelt het
trio uiteraard ook nieuwe muziek: in het najaar verschijnt bij CNM een cd met nieuw werk van
Nederlandse componisten. 'We zijn intussen goed op elkaar ingespeeld,' vindt de pianiste, 'maar het
blijft spannend: je hebt één stuk muziek, je hebt drie mensen die daar elk heel
anders tegenaan kijken, en dat moet dan naar elkaar toegroeien. Dat maakt muziek zo leuk: iedereen
doet het weer anders.'
Avondconcert. Woensdag 12 juli, Radio 4, 20.02 uur.
© Frits van der Waa 2007
