de Volkskrant van 21-04-1995, Pagina 9, Kunst, recensie
PLATEN: KLASSIEK
Stoutmoedige fantasieën van Purcell
Henry Purcell - The Three and Four Part Fantazias, door The Royal
Consort. Globe GLO 5132.
Voor de liefhebbers van madrigalen en strijkkwartetten componeerde Henry
Purcell muziek die er - ook chronologisch - precies tussenin ligt. Zijn
twaalf drie- en vierstemmige 'fantazias', beleven onder handen van het Royal
Consort, een gezelschap van Nederlandse en Duitse gambisten, een glaszuivere
uitvoering waarin het ingetogene en het uitbundige volmaakt in evenwicht
zijn. Het is fascinerend om te horen hoe Purcell, die 21 jaar oud was toen
hij deze stukken in 1680 componeerde, het voor die tijd archaïsche genre
meer en meer naar zijn hand zet.
Doen de eerste paar fantasieën nog aan als studiestukken van een
weliswaar begenadigd componist, de daaropvolgende bevatten steeds meer
stoutmoedige chromatische verbindingen en veelstemmig vermenigvuldigde
melodieën, die tegelijkertijd schrijnen en strelen. Als toegift bevat de
cd een Suite van John Jenkins, wat niet aardig voor Jenkins is, omdat zijn
genoeglijke muziek nu slechts lijkt te benadrukken hoe geniaal zijn bijna
zeventig jaar jongere collega was.
Marin Marais: 4 Viola da Gamba Suites, door Susanne Braumann en Fred Jacobs.
Globe GLO 5122.
Susanne Braumann, de 'bassiste' van het Royal Consort, houdt samen met
theorbe-speler Fred Jacobs, een pleidooi voor die andere grote
gamba-componist, Marin Marais (bekend van de film Tous les matins du monde).
De Globe-cd bevat vier suites, volgens de intenties van de componist door de
musici zelf samengesteld uit zijn Livres de pièces de violes. Het is
een aanbevelenswaardige plaat, want Braumann is een speelster van formaat die
goed raad weet met Marais' virtuoze muziek. Maar of het nu komt doordat de
gamba als solo-instrument toch een ietwat eenzijdig timbre heeft, door de
paar zwakkere plekjes in de uitvoering, door het misschien al te zachtzinnige
karakter van de theorbe, of domweg door de muziek zelf - vermoedelijk speelt
het allemaal mee -, toch heeft deze registratie bij lange na niet de
zuigkracht van de Purcell-cd.
Pietro Antonio Locatelli - Sonatas, door het Schönbrunn Ensemble. Globe
GLO 5134.
De achttiende-eeuwse vioolvirtuoos en componist Pietro Locatelli was
gevestigd te Amsterdam en telt dus een beetje mee als Nederlandse componist.
Hij schreef muziek waarin aan het gangbare barok-idioom net iets meer
kwikzilverig elan en verrassende wendingen zijn toegevoegd. Ook uit de
scherpe, nauw met het instrumentale verbonden snit spreekt een eigen
signatuur.
Al deze eigenschappen worden door het Schönbrunn Ensemble, gevormd door
een aantal prominente spelers uit het oude muziek-circuit als fluitist Marten
Root en Johannes Leertouwer, optimaal belicht. Vooral Root weet met zijn
buitelende, rijkgeschakeerde voordracht het eendimensionale dat fluitmuziek
doorgaans aankleeft volledig uit te bannen, maar ook de beide violisten
leveren superieur spel. De opname is uitstekend, maar aan de directe kant, in
de sonates voor twee violen op de grens van het aangename.
Harp Music from Six Centuries, door Edward Witsenburg. Globe GLO 5134.
De vierde van het stapeltje Globe-cd's bevat een keuze uit zes eeuwen
harprepertoire, samengesteld en eminent vertolkt door Edward Witsenburg. Het
bijzondere zit hem niet zozeer in de muziek, als wel in de talloze
verschillende harpen die hij bespeelt. Het is daarmee zowel een beknopte
geschiedschrijving als een doos met snoepjes - niet om achter elkaar leeg te
eten.
© Frits van der Waa 2006
