de Volkskrant van 16-02-1998, Pagina 8, Kunst, recensie
Thomas' Hamlet zonder een druppel venijn
Hamlet van Ambroise Thomas door Radio Filharmonisch Orkest en
Groot Omroepkoor o.l.v. Louis Langrée. 14 februari Concertgebouw
A'dam. Radio 4: 7 maart.
Het ergste aan Hamlet, een opera van Ambroise Thomas uit de jaren zestig van
de vorige eeuw, is niet dat het stuk gebaseerd is op een verwaterde versie
van Shakespeares stof, waarin niet meer met gif wordt geknoeid, zodat niet
alleen koningin Gertrude en kamerheer Polonius, maar ook Hamlet zelf het er
levend afbrengen. Het ergste is ook niet dat de opera bol staat van de
oppervlakkige gemeenplaatsen in de traditie van de 'grand opéra'. Nee,
het ergste is dat Thomas een sukkel van een componist was, getuige zijn
gewoonte om zijn schaarse originele invallen binnen de kortste keren om zeep
te helpen. Dat maakte het beluisteren van deze opera, zaterdag in de
wekelijkse Matinee, tot een frustrerende ervaring.
En dat terwijl de uitvoering de toets der kritiek wel degelijk kon doorstaan.
Dirigent Louis Langrée ontlokte het Radio Filharmonisch Orkest
beurtelings fel oplaaiende en zoetvloeiende geluiden. Aan kekke fanfares,
idyllische fluitmuziekjes en een verrassende saxofoonsolo was te horen dat
Thomas ten minste de kunst van het orkestreren verstond.
Voor de Koreaanse sopraan Sumi Jo, die met de partij van Ophélie haar
Nederlandse debuut maakte, was het in elk geval een dankbare onderneming,
aangezien Thomas haar in haar zelfmoordscène ongeveer een heel bedrijf
aan het woord laat. Jo gaf de met veel vocale kwikjes en strikjes
opgeluisterde partij een ontegenzeggelijke allure, kwam tot ware hoogstandjes
van stembandkunst en oogstte terecht een donderende ovatie. De Hamlet van
Anthony Michaels-Moore stak daarnaast wat kleurloos af, met zijn volle,
krachtige maar nogal eenzijdige baritongeluid. Alain Vernhes (koning
Claudius) en Stefania Toczyska (koningin Gertrude) brachten de rottigheid in
het rijk van Denemarken welluidend tot klinken, maar werden overtroefd door
de Nederlandse tenor Marcel Reijans, met zijn vurige Laërte-partij.
Het is een mooie traditie van de Matinee om zelden opgevoerde opera's in
concertante vorm terug te brengen. De moordende concurrentie die dit genre al
eeuwen beheerst heeft talloze werken ten onrechte in het vergeetboek doen
raken. Maar in het geval van deze Hamlet lijkt de zeef van de geschiedenis
voor een keertje zijn werk goed te hebben gedaan.
© Frits van der Waa 2006
