de Volkskrant van 12-05-1999, Pagina 14, Kunst, Recensie
Hijgend in de blokfluiten blazen voor nieuw perspectief
DEN HAAG
Meiconcerten in het Haags conservatorium: doen waar je bang voor bent
Filmmaker Peter Greenaway en zijn vaste componist Michael Nyman hebben het laten afweten, maar ook zonder illustere buitenlandse trekpleisters belooft het Meifestival 1999 een belangwekkende gebeurtenis te worden. Het meerdaagse programma waarmee het Haagse Koninklijk Conservatorium jaarlijks acte de présence geeft, staat dit jaar in het teken van muziektheater en filmmuziek.
Louis Andriessen komt vertellen over zijn nieuwe opera Writing to Vermeer, en er is een middag gewijd aan het werk van filmmaker Frank Scheffer, die ook zelf aanwezig zal zijn. Maar het overgrote deel van het programma wordt verzorgd door de studenten van de afdelingen compositie, sonologie en beeld & geluid.
'Er is een enorme interesse voor de combinatie van muziek en visuele aspecten', zegt compositie-docent Martijn Padding, die samen met zijn collega Gilius van Bergeijk verantwoordelijk is voor de samenstelling van het programma. 'Dat ligt ook in de lijn van de cultuur. De componist van de toekomst lijkt meer dan vroeger iemand te zijn die op verschillende terreinen thuis is.'
De traditie om eens per jaar naar buiten te treden gaat terug tot 1966, toen Dick Raaijmakers een serie Hearings organiseerde. Gilius van Bergeijk, toen nog student, was erbij. 'Het idee kwam uit de hoek van de elektronische studio', zegt hij. 'De bedoeling was om de goegemeente ervan te doordringen dat die studio niet zomaar een extra leskamer was, maar een artistiek Paard van Troje.'
Het Conservatorium is sindsdien flink gegroeid, en de opzet van de meiconcerten is verbreed, maar het controversiële karakter van de Hearings is tot op de dag van vandaag bepalend voor het evenement, al zijn er volgens Van Bergeijk ook periodes geweest waarin het wat 'braver' werd. 'Het is echt een vrijplaats voor jonge componisten', stelt Padding. 'Er is onder de studenten nu weer een discussie gaande over het feit dat er geen edge meer is aan moderne concerten, dat het saai en belegen is. Ze proberen zelf allerlei elementen te verzinnen om die concerten een nieuw perspectief te geven.'
Vooral het concert van vrijdagavond, dat niet in het Conservatorium, maar in het Korzo Theater plaatsheeft, zal een experimenteel karakter hebben. Ook in de andere programma's zijn belichting, video en elektronica belangrijke componenten.
Of fysieke aspecten, zoals in het stuk Breathe voor blokfluitkwartet en tape van Andrew Stewart, die van de musici verlangt dat ze eerst zware fitness-oefeningen doen en daarna hijgend in hun blokfluiten blazen. 'Een manier om de werkelijkheid in zijn stukken binnen te laten sluipen', vindt compositieleraar Padding.
Vermeldenswaard is ook een 'alternatief' programma, dat donderdag- en vrijdagmiddag wordt uitgevoerd, en waarin werk tot klinken komt dat niet is geselecteerd door de beide programmeurs. 'Een aantal studenten was het niet eens met onze keuze, en die hebben daarom zelf wat op touw gezet', zegt Padding. 'Dat is natuurlijk hartstikke goed, zo'n antibeweging, en dat steunen we ook. Het wordt niet weggestopt. Want uiteindelijk gaat het erom dat je mensen leert zichzelf te leren.
'Als er één dogma bestaat voor de compositie-afdeling, is het juist dat we de studenten aanmoedigen om dingen te doen die ze niet kunnen. Ze moeten steeds boven hun eigen smaak uitstijgen, steeds datgene doen waar ze bang voor zijn, wat ze niet willen doen. Daar gaat het om bij lesgeven. Het hoogste ideaal is dat je jezelf als leraar overbodig maakt.'
Het Meifestival, van 13 t/m 16 mei in het Korzo Theater en het Koninklijk Conservatorium. Alle concerten zijn gratis toegankelijk. Informatie: 070-3814251/ www.koncon.nl
© Frits van der Waa 2006
