de Volkskrant van 03-05-2000, Pagina 11, Kunst, Recensie
Intens gevecht met zwevende blokfluit
Werk van de compositie-afdeling Kunst, Media en Technologie van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. 1 mei, De IJsbreker, Amsterdam.
Het grote probleem van iedere componist die zich van elektronica bedient is de presentatie. Als je alleen maar muziek uit luidsprekers laat klinken, is er niks te zien. En als je muzikanten aansluit op een elektronisch circuit of op een computer, is het verband tussen wat het publiek ziet en wat het hoort vaak ver te zoeken.
Bij de compositie-afdeling Kunst, Media en Technologie van de Hogeschool voor de kunsten Utrecht is men zich van dit probleem terdege bewust. Bij het concert waarmee de studenten zich maandag in De IJsbreker presenteerden ging het dan ook theatraal toe. Wat niet altijd hielp.
Zo beging Wilco Botermans de misrekening om in zijn stuk Raak twee Theremins te koppelen aan een batterij interactieve elektronica, compleet met videocamera en bewegende dame. Het bleef echter een raadsel wat dat alles van doen had met de resulterende klankenbrij. En dat terwijl de Theremin, een kastje met twee antennes, die de handbewegingen van de speler 'vertalen' in toonhoogte en geluidssterkte, nou juist een instrument is waarbij de relatie tussen het geziene en gehoorde perfect in orde is. Die aanschouwelijkheid gaat bij Botermans echter geheel teloor.
De 30-jarige Marcel Wierckx heeft het beter begrepen. Hij bedient zich van een interactief computersysteem, dat toegediende klanken 'beantwoordt' met soortgelijk materiaal, maar daar tegelijkertijd eigen nootjes, akkoorden of klankkleuren in verwerkt. In Wierckx' gitaar-improvisatie Cerebral Vortex 2.0 was dat procédé niet alleen uitstekend te volgen, maar het leverde ook boeiende muziek op.
In FreeZzZ heeft Anke Brouwer een blokfluitkwartet door de elektronische mangel gehaald. Dat levert een spannend resultaat op, mede dankzij mimespeler Hanin Msellek, die dat visualiseerde als een gevecht met een zwevende blokfluit.
Marek Zoffaj en Danny de Graan exploreren beiden de symbiose van een soloblazer en elektronica. Helaas staat het technisch vernuft waarvan ze blijk geven in contrast met hun veelvuldig gebruik van bourdons (liggende tonen), een wat primitief compositorisch bindmiddel. Om zulke muziek te maken heb je aan een doedelzak al genoeg.
© Frits van der Waa 2006
