de Volkskrant van 06-11-2000, Pagina 9, Kunst, Recensie
Pianiste duikt vis op en hakt hem in mootjes
Werk van De Clercq, Ford, Van Dongen en Sauer door Pianoduo Post & Mulder, Roswitha Bergmann, Dennis Rudge en Boy Raaijmakers. 4 november, Stedelijk Museum, Amsterdam. Nog in Amsterdam (2 en 25/12) en Rotterdam (22/3).
Toen zangeres Elly Ameling de naar haar genoemde prijs in het leven riep, die bedoeld is voor musici uit het Rijnmond-gebied, zal ze niet bevroed hebben dat de eerste winnaar een componist zou zijn die twee pianistes met hun gezicht in een bak water laat liggen, ze een stel vissen laat opduiken en die vervolgens met grote messen in mootjes laat hakken.
Nee, Arthur Sauer is niet benauwd om zijn nek uit te steken. Datzelfde geldt voor Pauline Post en Nora Mulder, die twintig componisten hebben aangezocht om een theatraal werk te componeren voor hun De Nieuwe Kollektie, een landelijke concertreeks die zich over twee jaar uitstrekt.
Sauers Het Narrenschip was het pièce de resistance van Post & Mulders optreden in het Amsterdamse Stedelijk Museum. Behalve de hierboven beschreven scène bevat het werk tevens onweer en gekraak uit speakers, Miso-soep, geprojecteerde teksten en zowaar een deugdelijk en doortimmerd muziekstukje van ongeveer vijf minuten. Het is even maf als multidisciplinair, en toch is het een stuk met een kop en een staart.
De keerzijde van de theatrale benadering, zo bleek zaterdag, is dat de muziek zelf - en daarmee ook de niet geringe kwaliteiten van de beide pianistes - enigszins op het tweede plan belandt. Het zuinigste werk, War in Heaven, waarin Ron Ford slechts een reciterende acteur (Dennis Rudge) aan het pianoduo toevoegt, was tegelijkertijd zo zuinig met noten dat het geheel een bespiegelende, maar wat karige indruk naliet.
Eric de Clercq daarentegen trekt in zijn Ulmanu een paar wankelmoedige harmoniumpjes, een voorraadje slagwerk, een zangeres, een acterende trompettist en een sloot elektronica uit de kast. De Clercq gaat lelijkheid niet uit de weg in zijn streven de bureaucratie af te schilderen waarin asielzoekers vermalen worden. Ook in Eine Animierdame stößt Bescheid van Gerard van Dongen speelt elektronica een belangrijke rol, maar hier gaat het vooral om listig teruggekaatste en verwrongen samples van de klanken die het pianoduo en zangeres Roswitha Bergmann voortbrengen. Van Dongen heeft zijn stuk gebaseerd op een tekst van Erich Kästner - vandaar de aan de jaren twintig en dertig refererende tingeltangelklanken die uit de baaierd van gemanipuleerd geluid opduiken.
© Frits van der Waa 2006
