de Volkskrant van 19-02-2001, Pagina 9, Kunst, Recensie/Reportage
Baseballpetjes en oordopjes omlijsten Sacre
3D Super, met het Radio Symfonie Orkest, Wax Wankerz, Illusionary RockaZ en Nic Endo. Radio 3 en 4: 8 maart, 20.00 uur.
Aan iedereen is gedacht. Aan de bar zijn pinten bier en wodkamixen verkrijgbaar, en tegelijkertijd worden bij de ingang oordoppen verstrekt - met keuze tussen lichte en zware kwaliteit. Het is vrijdagavond, en het Utrechtse Muziekcentrum Vredenburg is gevuld met een curieuze mix van jong volk en luisteraars op leeftijd, aangetrokken door een even curieuze mix van muzieken. Rebels, Revolution & Rhythm heet de eerste aflevering van 3D Super, een driedelig samenwerkingsproject van het Muziekcentrum, poppodium Tivoli en de NCRV, waarin grenzen tussen genres en generaties worden geslecht.
Blote naveltjes zijn zo te zien alweer passé, maar de baseball-petjes doen het nog altijd goed. De foyers zijn aangekleed met felgekleurde objecten waarop telkens weer de snufferd van Igor Stravinsky opduikt. Want het is zijn Sacre du Printemps aan de hand waarvan vanavond de cross-over tussen concertzaal en disco aanschouwelijk gemaakt moet worden. De beide volgende afleveringen van 3D Super zijn respectievelijk gewijd aan 'Weemoed, Wanhoop en Wodka' (met de Vijfde Symfonie van Sjostakovitsj) en 'Amerika, Amerika' (waarbij verband gelegd wordt tussen lounge-muziek en John Adams' Harmonielehre). Bijzonder is dat de NCRV van alle drie avonden een radioverslag uitzendt, waarbij Radio 3 en 4 aan elkaar worden gekoppeld.
Gejuich weerklinkt wanneer dirigent Alexander Vedernikov opduikt uit de catacomben onder het podium. Achter het Radio Symfonie Orkest wentelen projecties van Vasarely-achtige ruitjespatronen in het rond. Vredenburg is niet de ideale zaal voor de orkestrale erupties die Stravinsky ontketent in zijn Sacre, en Vedernikov is meer een man van de grote lijn dan van het pregnante detail, zodat de uitvoering hier en daar wat ongeprofileerd aandoet. Maar dat dondert niet. De hectische, schokkende ritmiek komt heus wel over, afgaand op de geboeid meeknikkende petjes, en het gejuich en gefluit na afloop.
Dan komen er vier grote draaitafels op het podium te staan, maar het eerste wat uit de speakers knalt, is een regelrechte voortzetting van het voorafgaande. Het dj-kwartet The Wax Wankerz trekt Stravinsky's orkestklanken uit de groeven en bouwt er een groove van. Obsessieve ritmes volgen elkaar op, waarin de Sacre uiteindelijk ten onder gaat. De scratchers leveren om beurten ondergrond en virtuoze solo's, waarin ze een vingervlugheid tentoonspreiden die menig klassiek musicus met jaloezie zou vervullen. Opvallend is nu het grote aantal meeknikkende grijze hoofden. Of 3D Super nu bedoeld is om jongeren de concertzaal in te krijgen of ouderen iets te leren over hiphop en hardcore, het project lijkt hoe dan ook in zijn opzet geslaagd.
Daarna is het werkelijk tijd voor de oordoppen. Blauwe lichtbundels zwaaien door de ruimte terwijl noise-kunstenares Nic Endo golven synthetisch geluid uit een zwart kastje oprakelt. Het contrast met de scratchers is groot. Eigenlijk is het nogal saai, ondanks de ruggengraatdoortrillende hoeveelheid decibels. Bovendien is er geen rechtstreeks verband te onderscheiden tussen Endo's knopjesdraaierij en het hoorbare resultaat - precies hetzelfde manco waaronder ook elektronische muziek uit het 'serieuze' kamp meer dan eens gebukt gaat. Goed dat er nog een feestje na afloop is, met gewone pop waarop te swingen valt.
© Frits van der Waa 2006
