de Volkskrant van 24-04-2001, Pagina 2V, Kunst, Recensie
Componist weg, confrontatie weg
Confrontaties. Muziek van Guo Wenjing, Toshio Hosokawa, Unsuk Chin e.a. door het Nieuw Ensemble, Auryn Kwartet en het Asko Ensemble. 20-22 april, Theater Lantaren/Venster, Rotterdam. Herh.(Asko/Chin) Amsterdam, 24/4.
Een Japanse, een Koreaanse en een Chinese componist bij elkaar in een Rotterdamse concertzaal: dat fluit, snerpt en klingelt in alle talen naar confrontatie. Maar de negende aflevering van het festival Confrontaties maakte een ernstig verwaterde indruk. Al mocht het openingsconcert vrijdagavond in Theater Lantaarn/Venster er zeker zijn. Het Nieuw Ensemble speelde een programma gewijd aan het werk van de 45-jarige Chinese componist Guo Wenjing, compleet met traditionele muziek op de sheng en de pipa.
Vooral het uiterst virtuoze spel van Yang Shoucheng op de sheng, letterlijk een 'mondorgel' uit bamboepijpen, was fascinerend. En Guo's muziek reikt met zijn verfijnde kleurgebruik en transparantie van verstilde expressie tot onbekommerde uitbundigheid. Hoogtepunt van het concert was Drama, een werk uit 1995, waarin drie slagwerkers met niets anders dan hun stem en een stel Chinese bekkentjes vijfentwintig minuten lang de aandacht gevangen houden.
Maar aan het tweede concert viel niet veel te beleven. De Japanse componist Toshio Hosokawa streeft ernaar om, zoals hij schrijft, 'het binnenste van het menselijk brein heftig in beroering te brengen', maar slaagt daar slechts zelden in, in zijn naar kaalslag neigende muziek, die overigens met toewijding wordt uitgevoerd door het Auryn Kwartet.
Veel sterker blijkt een dag later het werk van de Koreaanse componiste Unsuk Chin, een leerlinge van Ligeti. Het Asko Ensemble levert prima vertolkingen van haar eigenzinnige muziek, waaraan overigens weinig oriëntaals meer te bespeuren is. Ook de componiste zelf is er, al is het slechts om applaus en een bloemetje in ontvangst te nemen. Maar Guo en Hosokawa laten zich vertegenwoordigen door hun muziek. Guo moet het rustig aan doen wegens een hartaanval die hem een jaar geleden trof en Hosokawa heeft te veel om handen.
En één componist alleen is niet genoeg voor de discussie, verdieping en confrontatie waar het bij dit festival zo'n tien jaar geleden allemaal om begonnen was. Drie componisten van verschillende pluimage ontmoeten elkaar, laten hun eigen muziek horen en die van hun grote voorbeelden of leermeesters, en geven zo hun verschillende inzichten over de stand van zaken in de nieuwe muziek. En er klinkt nieuw, in opdracht geschreven werk, want premières verhogen de feestvreugde.
Dit jaar waren de confrontaties vooral intern. Programmeur Theo Muller vertrok omdat hij vond dat hij te weinig armslag kreeg en was er niet meer om de tegenslagen (stukken die niet af waren, componisten die niet konden komen) op te vangen. Het resultaat was een festival waarin muziek werd gespeeld, maar niemand wist waarom.
© Frits van der Waa 2006
