de Volkskrant van 26-09-2002, Pagina K22, Kunst katern, Recensie
Flangers en feedback
Wiek Hijmans: Electric Solo! Werk van Van der Aa, Andriessen, Murail, Gudmundsen-Holmgreen en Hijmans. X-OR.
Op het gebied van de elektro-instrumentale muziek wordt nog steeds druk gezocht naar nieuwe manieren om elektrisch gegenereerd geluid praktisch hanteerbaar en visueel aantrekkelijk te maken. Het is vreemd dat al die pioniers zich er niet van bewust lijken te zijn dat het meest interactieve en wendbare elektrische instrument al in de jaren zestig tot volle wasdom is gekomen - de elektrische gitaar.
De cd van gitarist Wiek Hijmans die nu is uitgekomen op het X-OR-label bewijst dat dit instrument - in handen van een virtuoos - in veelzijdigheid hooguit wordt overtroffen door de piano. Hijmans' repertoire reikt van oorspronkelijk voor de akoestische gitaar geschreven composities tot de woeste wereld van de improvisatie, waarin flangers, feedback en andere elektronische effecten vrij inzetbaar zijn.
De cd opent met Auburn van Michel van der Aa, waarin de gitarist zijn noten zorgvuldig moet inpassen tussen de klanken van een door de componist vervaardigde soundtrack. Vergeleken met de vorig jaar door Donemus uitgebrachte akoestische versie klinkt Hijmans' versie een stuk robuuster, maar met behoud van de subtiele toonvorming. Datzelfde geldt voor Louis Andriessens Triplum, een oorspronkelijk voor akoestische gitaar gecomponeerd stuk uit 1962. Daartegenover staat een uitzinnig stuk van de Franse componist Tristan Murail, Vampyr!, dat meer heeft te maken met het vonkensproeiende idioom van Jimi Hendrix dan met beschaafd, tot in de puntjes verzorgde conservatoriumspel. Desondanks laat Hijmans ook hier de controle geen moment verslappen.
Maarten Altena Ensemble: Generations: Werk van Kyriakides, Isadora, Yatzkan, Bollen, Giraldo en Van Rossum. X-OR.
Op de nieuwe cd van het Maarten Altena Ensemble is de gitaar van Wiek Hijmans ook te horen, maar dan moet je wel goed opletten. Het is hoe dan ook moeilijk de individuele kwaliteiten van de spelers waar te nemen, omdat de zes hier vertegenwoordigde componisten, allen geboren tussen 1961 en 1971, blijkbaar hun best hebben gedaan de bijzonder heterogene samenstelling van het ensemble, die reikt van blokfluit tot trombone en van piano tot zangstem, zo veel mogelijk tot een eenheid te versmelten.
Bijna alle stukken verraden de invloed van de hedendaagse popmuziek: er wordt een sound neergezet, en daar blijft het dan ongeveer bij, zodat de cd zeer bruikbaar is als een apart soort geluidsbehang.
Pianoduo Post & Mulder; uit de Nieuwe Kollektie: werk van Ayres, Van Dongen, Tarenskeen en Dramm. BVHaast.
De pianistes Pauline Post en Nora Mulder verleggen met hun project 'De Nieuwe Kollektie' de grenzen van het klassieke pianoduo. Waarvan akte. Op hun nieuwe cd verkennen ze de toegevoegde waarde van stem, pauken en elektronica - een contrastwerking die waarschijnlijk bij een live-uitvoering beter overkomt dan in deze registraties. De hier nagestreefde extremiteit is even bewonderenswaardig als onaangenaam. Het meest toegankelijke van de vier hier verzamelde stukken is Eine Animierdame stößt van Gerard van Dongen, waarin de voordracht van sopraan Roswitha Bergmann evenwel op pijnlijke wijze verraadt dat ze minder Duits is dan haar naam doet vermoeden.
Morton Feldman: Voices & Instruments. The Barton Workshop o.l.v. James Fulkerson. Mode.
Avant-garde van toen - dat is het voornaamste onderwerp van het in Nederland gevestigde ensemble The Barton Workshop. De vijfde aflevering van hun Feldman Edition biedt een verhelderende blik op de compositorische evolutie van Morton Feldman (1926-1987). De cd bevat een aantal plaat-premières, waaronder stukken van een halve eeuw her, zoals Journey to the End of Night en vier liederen op teksten van e.e. cummings - vreemde, kortademige muziek, waarin desondanks al duidelijke sporen te bekennen zijn van de verstilling en de spaarzaamheid die Feldman in zijn latere werk nastreefde.
© Frits van der Waa 2006
