de Volkskrant van 19-09-2003, Pagina 11, Kunst, Recensie
Matangi Kwartet laat felle, spetterende notencascades horen
Brahms, Schulhoff en Schumann, door het Prinse Kwartet, het Romeo Kwartet en het Matangi Kwartet. 17 september, Concertgebouw, Amsterdam.
Het schrijven van een strijkkwartet geldt al twee eeuwen als de moeilijkste opdracht die een componist zich kan stellen. Maar ook voor de spelers is het geen geringe opgave om zestien snaren in opperste harmonie samen te laten klinken. Sinds 2001 kunnen zulke ensembles zich in die kunst bekwamen aan de Nederlandse StrijkKwartet Academie.
'Wij sturen onze zes kinderen de grote wereld in, en we hopen dat u ons hun onvolkomenheden zult vergeven.' Met deze woorden, een verwijzing naar de opdracht die Mozart in 1785 zijn 'Haydn'-kwartetten meegaf, opende cellist Stefan Metz, oprichter van de NSKA, het concert waar zijn pupillen hun kunnen demonstreerden. Het was tevens de opening van de serie 'Internationale Strijkkwartetten' die de Stichting Kamermuziek Amsterdam (de KAM) jaarlijks organiseert. Drie jonge strijkkwartetten traden woensdag aan in de Kleine Zaal van het Amsterdamse Concertgebouw; de overige drie (het Rubens, het Jenufa en het Van Dingstee Kwartet) zijn vanavond te horen.
Metz' initiatief werpt hoorbaar zijn vruchten af. Van de drie ensembles kan eigenlijk alleen het Prinse Kwartet nog op 'onvolkomenheden' betrapt worden - en dat met moeite. De vertolking die de vier dames gaven van Brahms' Eerste Strijkkwartet was naar verhouding een beetje bleekjes en bevatte hier en daar noten die iets beter geplaatst hadden kunnen worden. Desondanks imponeerde het gezelschap met hecht samenspel, en maakte vooral in het slotdeel duidelijk dat ze aan de NSKA hebben leren nadenken over lading en expressie.
Het Romeo Kwartet en het Matangi Kwartet (beiden bestaand uit drie heren en een vrouwelijke primarius) laten daarentegen volwassen samenspel horen, en ontlopen elkaar op dat punt niet veel - hoe hemelsbreed de muziek van Erwin Schulhoff ook verschilt van die van Robert Schumann.
Met een kleurrijke, temperamentvolle uitvoering van Schulhoffs Vijf stukken uit 1923 toonde het Romeo Kwartet zowel oor te hebben voor de satirische als de serieuze aspecten van dit werk. Opvallend is de robuuste toon waarmee cellist Teije Hylkema de behaagzieke melodieën en de juichende klankstapelingen van een stevige basis voorziet.
Het Matangi Kwartet hoort tot de senioren van de NSKA en heeft al de nodige prijzen in de wacht gesleept. Met hun vertolking van Schumanns Eerste strijkkwartet wisten de vier een ideale balans te treffen tussen classicistische dialogen vol innerlijk leven en felle, spetterende notencascades, waarbij ze soms zelfs de klankschoonheid op het spel zetten. Daar moet je lef voor hebben.
© Frits van der Waa 2006
