de Volkskrant van 24-04-2004, Pagina 9, Kunst, Recensie
Psathas' Griekse genen verloochenen zich niet
Zeibekiko: een Grieks feest, door het Nederlands Blazers Ensemble. 22 april, Paradiso, Amsterdam. Herhaling: Amsterdam, 25 april.
Passie, levenslust en ingehouden tragiek: dat zijn de ingrediënten van het programma Zeibekiko, waarmee het Nederlands Blazers Ensemble de Griekse muziek verkent – een reis door de geschiedenis die opent met het 2500 jaar geleden genoteerde De roep van de Salpinx en besluit met het drieste Maenaden van John Psathas. De spil van dit alles is de Griekse blazer Monos Achalinotopoulos, een ware notenfontein, die uit zijn clarino, een Griekse klarinet, en enkele hobo-achtigen de meest fantastische nasale toonserpentines in het rond strooit. De blazers steunen hem met een fond van gonzende harmonieën.
Het is ongetwijfeld dit soort programma's waarmee het Blazers Ensemble goed scoort bij de Raad voor Cultuur. Had het NBE zich beperkt tot zijn basisrepertoire (zeg maar Mozart en Stravinsky), dan was het advies – een opslag van circa 15 procent – vast niet zo gunstig uitgevallen. Maar de blazers verruimen graag de blik, doen educatieve projecten en zetten kinderen aan het componeren. Toch is er natuurlijk wel muzikaal standsverschil. Volksmuziek is zeker niet minder intens of waardevoldan gecomponeerde muziek, maar soms heeft ze gewoon een dienende functie, bijvoorbeeld als begeleiding voor dans. De zeibekiko, waaraan het programma zijn titel ontleent, is dan ook interessanter door het aandeel van Takis Noutsis, die stampend en gebogen een indringend beeld van deze mannendans geeft, dan door de ostinate ritmes die het ensemble uit lijsttrommen slaat. En een slagwerkstuk onder leiding van percussionist Vangelis Karypis heeft nog het meest van een goed georganiseerd partijtje jammen.
Desondanks levert het een mooi concert op. Dat is mede te danken aan de ordenende hand van componist John Psathas, die een aangename afwisseling tot stand brengt tussen levende traditie, muziek van antieke potscherven en hedendaagse noten. Psathas is geboren in Australië, maar zijn Griekse genen verloochenen zich niet, getuige de wervelende guirlandes en opzwepende ritmes in zijn Maenaden en het met gepeperde akkoorden opgeluisterde Mal Occhio. En in Abhisheka spint hij uit de kwarttonen en inflecties die eigen zijn aan de Griekse muziek een surrealistische en toch volstrekt eigentijdse muziek. Samen met een kolkende medley van Achalinotopoulos zijn dat toch de meest kernachtige momenten in dit overigens met grote liefde samengestelde programma.
© Frits van der Waa 2006
