Let op: de website is verhuisd naar fritsvanderwaa.nl

de Volkskrant van 08-07-2004, Pagina K17, Kunst katern, Recensie

Verdiende come-back

Widerkehr: the duosonatas, door Bart Schneemann en Paolo Giacometti. Channel Classics.

De Franse componist Jacques Christian Michael Widerkehr is zo geheel vergeten dat zelfs gerenommeerde muziekencyclopedieën het niet eens zijn over zijn levensloop. Dankzij de speurlust van hoboïst Bart Schneemann en pianist Paolo Giacometti maakt Widerkehr (1759-1823) honderdtachtig jaar na zijn dood een come-back, en een verdiende ook. De drie hobo-sonates die zij voor Channel hebben opgenomen zijn pareltjes.

De sonates zijn vermoedelijk gecomponeerd omstreeks 1815, en zijn voor die tijd niet echt modern, met hun mozartiaans, of eerder haydnesk idioom. Dat doet niets af aan de bevalligheid van deze muziek, die bruist van levenslust, inventiviteit en speelplezier. Het is muziek die vol guitigheden zit. De hobo blijft bijvoorbeeld in het slotdeel van de eerste sonate 'vastzitten' op één toon, en de muzikale weelde die Widerkehr in de derde sonate uit een simpele octaafsprong met een voorslagje peurt, is wonderbaarlijk.

Nu zijn Schneemann en Giacometti ook de aangewezen musici om deze verrukkingen aan het licht te brengen. Ze werpen elkaar de noten en motieven toe als waren het kushandjes, en de timbres van de 'klassieke' hobo en de Lagrassa-pianoforte mengen verbazend goed.

Mozart: Divertimenti, Serenata notturna. Freiburger Barockorchester o.l.v. Petra Müllejans. Harmonia Mundi.

Mozart was zestien toen hij zijn Divertimenti KV 136-138 schreef, en uit veel van deze muziek spreekt een jeugdig enthousiasme. Met één belangrijke uitzondering: het Andante waarmee het tweede divertimento opent, is van een onverwachte bezonkenheid. De strijkers van het Freiburger Barockorchester doen beide aspecten alle eer aan in hun even verfijnde als enthousiaste vertolkingen. De drie werken worden op de cd voorafgegaan door de bekende Serenata notturna, compleet met exuberante soli voor pauken en contrabas.

F.X. Richter en Johann Stamitz: Early String Symphonies Vol. 2. New Dutch Academy o.l.v. Simon Murphy. PentaTone Classics.

Het hoforkest van Mannheim was omstreeks het midden van de achttiende eeuw het toonaangevende orkest van Europa. Hier werden de grondslagen gelegd voor wat later het symfonie-orkest zou worden, en de vernieuwingen die de Mannheimse componisten doorvoerden waren essentieel voor het ontstaan van de klassieke stijl. De New Dutch Academy, het orkest dat twee jaar geleden door dirigent Simon Murphy werd gelanceerd, heeft nu zijn tweede cd uitgebracht. In de drie symfonieën van Franz Xaver Richter ligt het accent op gracieuze melodievorming, maar in het werk van Johann Stamitz, waarmee de cd opent, staan contrasten en orkestraal vuurwerk op de voorgrond. Het op 'authentieke instrumenten' spelende gezelschap valt op door zijn soepele en uiterst verzorgde strijkersklank. Het geluid van de opname, die gemaakt is in de Haagse Oud-Katholieke Kerk heeft echter iets kunstmatigs - alsof er een mix is gemaakt van opnamen met verre en nabije microfoons.

Schlosskonzert in Sanssouci: Friedrich II, C.Ph.E. Bach, J.J. Quantz e.a. Berliner Barock-Compagney, Kammerorchester Carl Philipp Emanuel Bach e.a. Capriccio.

De vele verschillende opnamen op deze dubbel-cd van Capriccio worden bijeengehouden door de persoon van koning Frederik de Grote, die niet alleen als mecenas de muziek bevorderde, maar zelf fluit speelde en componeerde. De cd bevat verschillende proeven van zijn kunnen. De vriendelijke muziek van de vorst valt echter in het niet bij de veel avontuurlijker stukken van componisten als Carl Heinrich Graun en Carl Philipp Emanuel Bach. De hier gepresenteerde uitvoeringen zijn gemiddeld zeer verzorgd. Alleen in het enige vocale stuk, Grauns Montezuma, is de stijl van zingen ondermaats.


© Frits van der Waa 2006