de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 6 januari 2005 (pagina K14)
Oorlogssonates zonder veel buitenwereld
Prokofjev: The War Sonatas, door Ivo Janssen, piano. VOID Classics.
Beoordeling: 9
De pianosonates van Sergej Prokofjev zijn in Nederland relatief weinig te
horen. Pianist Ivo Janssen maakt zich nu op zijn eigen Void-label sterk
voor de drie oorlogssonates, die tot Prokofjevs rijpere werk worden gerekend.
Prokofjev werkte vanaf 1939 aan deze drie sonates, die respectievelijk
voltooid werden in 1940, 1942 en 1944, dus dat de stukken als één groep
worden beschouwd is logisch. De bijnaam 'Oorlogssonates' is dat ook, maar
over de vraag of de buitenwereld doorklinkt in de muziek wordt nog altijd
druk gesteggeld.
Prokofjev was als componist én als pianist allereerst technisch
briljant. Het valt dan ook niet mee om in zijn kunstige, maar nogal
zakelijke stijl buitenmuzikale boodschappen te ontdekken, en eerlijk
gezegd ligt ook de poëzie er niet duimendik bovenop. Janssen laat in
zijn excellente vertolkingen horen dat dit idioom goed aansluit bij zijn
eigen persoonlijkheid, die meer de nadruk legt op het abstracte dan op het
pittoreske.
A Can of Blues, door Marcel Worms, piano. Vermes Records. www.marcelworms.com. Beoordeling: 8
Sinds acht jaar spoort pianist Marcel Worms componisten in binnen- en
buitenland aan om een blues voor hem te schrijven. Bij NM Classics
verschenen eerder twee compilaties met stukken uit dit project, maar nu
het daar even niet goed gaat heeft Worms de derde cd in de reeks op zijn
eigen label Vermes uitgebracht.
Op A Can of Blues zijn vijftien componisten vertegenwoordigd, onder
wie vijf Nederlanders. Robert Nasveld levert met zijn fraaie Frozen Blues
een schiterend staaltje van de bittere weemoed die het wezen is van de
blues. Veel anderen blijven steken in het praktisch toepassen van
boogie-ritmes en andere blues-kenmerken, maar dat neemt niet weg dat het
een rijkgeschakeerde en onderhoudende cd is geworden.
Brahms, Schumann, Janssen, Altena en Van Bergeijk door David Kweksilber
en Ludwig Olshansky. Basta., Beoordeling: 9
Rietblazer David Kweksilber is net als Worms goed thuis in het grensgebied
tussen jazz en hedendaags-klassieke muziek, maar hij houdt het doorgaans
beschaafd. Zo ook op zijn debuut-cd: over de drie nieuwe composities van
Guus Janssen, Maarten Altena en Gilius van Bergeijk is wel de geest van de
improviserend musicus vaardig, maar Kweksilbers spel op klarinet en
basklarinet is bovenal even smetteloos als de Brahms- en
Schumann-vertolkingen die hij samen met de veertig jaar oudere pianist
Ludwig Olshansky op deze cd heeft vastgelegd. Het contrast tussen nieuw en
oud is daardoor minder groot dan tussen Brahms en Brahms: diens
Klarinetsonate op 120 no.2 is van een totaal ander kaliber dan zijn
drie Intermezzi, stukken met een erg hoog Mantovani-gehalte.
Henry Brant e.a., door het Nederlands Fluitorkest o.l.v. Jorge Caryevschi. Zie ook: www.hetnederlandsfluitorkest.nl. Beoordeling: 7
Met een in eigen beheer uitgebrachte cd viert het Nederlands Fluitorkest
niet alleen zijn tienjarig bestaan, maar tevens de negentigste verjaardag
van Henry Brant, nestor van de Amerikaanse muziek en ontginner van de
spatial music. Pièce de résistance is Angels and
Devils, dat Brant als 18-jarige schreef, en waarin hij de tientallen
fluiten klanken van een bovenaardse schoonheid, maar ook gesnerp, gejubel
en getjilp ontlokt. In Ghosts and Gargoyles benutte hij zeventig
jaar later deze vreemde volière opnieuw. Zijn bewerkingen van
kerkmuziek uit de Renaissance sluiten, hoe ingekeerd ook, wonderwel aan
bij zijn extraverte fantasieën.
© Frits van der Waa 2006
