Let op: de website is verhuisd naar fritsvanderwaa.nl

de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 10 februari 2005 (pagina K25)

De vindingrijkheid van Antoine Busnois

Antoine Busnois: Missa O Crux lignum, motetten en chansons. Orlando Consort. Harmonia Mundi. Beoordeling: 9

Van Antoine Busnois, die leefde van circa 1430 tot 1492 zijn niet veel werken overgeleverd, maar in zijn tijd was hij een veelgeprezen componist, en dat is hij in kennerskringen nog steeds. Zijn tijdgenoten zullen zijn muziek als gedurfd en modern hebben ervaren. De vier herenzangers van Orlando Consort weten die spanning uitstekend over te brengen op hun meest recente cd, die een representatieve keus uit Busnois' oeuvre bevat: de mis O Crux lignum getuigt al van zijn ritmische vindingrijkheid en subtiliteit, maar de omlijstende chansons en motetten zijn beknopter en minstens zo kruidig. Het is een eersterangs-uitvoering die zich kan meten met de tien jaar oude Emergo-opname van de Kapel der lage Landen.

Madame d'Amours: Songs, dances & consort music for the six wives of Henry VIII. Musica Antiqua of London o.l.v. Philip Thorby. Signum. Beoordeling: 8

Het beroep van musicus aan het hof van de Engelse koning Henry VIII was niet geheel van risico's ontbloot. Zoals bekend eindigden twee van Henry's zes echtgenotes op het schavot; in beide gevallen was overspel met een of meer hofmuzikanten onderdeel van de aanklacht – en de al dan niet terecht beschuldigden zullen zeker niet gespaard zijn gebleven.

Niettemin werd er veel en vlijtig gemusiceerd, zowel door de vorst als door zijn eega's. Voor Philip Thorby en zijn ensemble Musica Antiqua of London was dat een mooie aanleiding om met ietwat losse pols een bloemlezing uit het zestiende-eeuwse repertoire samen te stellen die min of meer representatief is voor de muzikale Umwelt van de dames.

Het is een bonte verzameling die reikt van opgewekte dansjes tot zettingen van het Hooglied, en behalve in het Engels wordt er ook in het Frans, Duits en Latijn gezongen. Sopraan Jennie Cassidy, de enige vocaliste op de cd, doet niet aan opsmuk, en de kleur, zwier en variatie komen dan ook veeleer voor rekening van de fraaie renaissance-instrumenten.

Behold, how joyful: Clemens non Papa. Mass and Motets. The Brabant Ensemble o.l.v. Stephen Rice. Signum. Beoordeling: 8

Het Signum-label heeft wat moeite de naamgeving consequent te houden. Ecce quam bonum, staat er op de Clemens non Papa-cd van het (Engelse) Brabant Ensemble, terwijl het boekje het opschrift Behold, how joyful draagt.

Het is hoe dan ook een cd om blij van te worden: Jacobus Clemens non Papa (ca. 1510-1555) was een van de grote componisten van zijn tijd en de Mis Ecce quam bonum, gebaseerd op Clemens' gelijknamige motet, is een fraaie compositie, die hier in combinatie met enkele andere, soms veelstemmige motetten een klankrijke staalkaart van 's mans oeuvre biedt. De zangers van het a cappella opererende Brabant Ensemble laten een even smetteloos als sfeervol geluid horen.

Music for Charles V; Morales e.a. Chapelle du Roi o.l.v Alistair Dixon. Signum. Beoordeling: 7

Karel V, was zoals we weten, een rechtgelovig katholiek, en de cd Music for Charles V die het Londense ensemble Chapelle du Roi aan deze vermaarde keizer heeft gewijd bevat dan ook geen frivole klanken. Hoofdschotel is de vijfstemmige mis L'Homme Armé die Cristóbal Morales vermoedelijk componeerde voor Karels huwelijk. Het is een juweel van een werk: de wereldlijke melodie waarop het gebaseerd is verschijnt als in een caleidoscoop op alle niveaus. Ook de aanvullende motetten van onder andere Josquin, Gombert en Crecquillon zijn pareltjes. Daarom is het jammer dat de zang enigszins te wensen overlaat. Het gregoriaans dat tussen de misdelen klinkt, is uitgesproken bloedeloos. Elders sloven de zangers zich daarentegen zo hevig uit dat de totaalklank bij wijlen amechtig aandoet.


© Frits van der Waa 2006