de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 4 mei 2005 (pagina 17)
Bij AVRO is verpopping van klassieke muziek feit
Edison Gala 2005, 2 mei in Grote zaal van het Concertgebouw, Amsterdam.
Blij mag violiste Janine Jansen maandagavond de AVRO Klassiek Edison Publieksprijs (haar
tweede) in ontvangst nemen uit handen van Marco Borsato. Vervolgens vestigt ze een record door
samen met Amsterdam Sinfonietta het complete 'Lente'-concert van Vivaldi te spelen. Met een
duur van wel tien minuten is dat veruit het langste stuk van het hele Edison Gala 2005.
Teletekst meldt de volgende dag dat Janssen de prijs heeft gekregen 'voor haar album
Vivaldi', wat tekenend is voor de verpopping waaraan de AVRO het genre van de klassieke
muziek in het Concertgebouw en op Nederland 3 heeft onderworpen.
Dat betekent onder andere dat de voice-over bij de tv-uitzending voornamen als die van
Elisabeth Schwarzkopf en Martha Argerich op zijn Engels uitspreekt. Het betekent dat de
fado's van Cristina Branco voor het gemak maar even bij het klassieke repertoire worden
ingelijfd. En het betekent dat Goedele Liekens mag vertellen dat ze tijdens haar beide
bevallingen klassieke muziek gedraaid heeft (alleen weet ze niet meer welke).
Klassieke muziek is bij het Edison Gala zo ontzettend middle of the road dat er alleen
nog maar een stippellijn over is. Het feest rond de Edisons – de door de platenbranche
ingestelde prijs voor de beste cd's van het afgelopen jaar – is zelfs geen hitparade meer,
maar een min of meer toevallige greep uit wat er voorhanden is. Als bariton Thomas Hampson
op 2 mei toevallig andere verplichtingen had gehad was de Oeuvreprijs 2005 waarschijnlijk
aan iemand anders toegevallen, want de winnaar moet natuurlijk wel in levenden lijve aanwezig
zijn bij het Gala.
Niet dat Hampson die prijs niet verdiend heeft, al vindt hij zichzelf met zijn vijftig jaar
nog veel te jong voor zo'n 'lifetime achievement'. Hij treft in zijn dankwoord de perfecte
predikantentoon: 'Klassieke muziek is geen vak, geen hobby, maar de meest complete hoorbare
metafoor van het menselijk bestaan.' Des te spijtiger dat deze metafoor aan het eind van
een excerpt uit Mahlers Lieder eines fahrenden Gesellen ten onder gaat in de airco
die de hitte van de tv-spots moet tegengaan.
Behalve de speciale Edisons voor Hampson en Jansen zijn er ook 'gewone' Edisons. Het
Koninklijk Concertgebouworkest en dirigent Riccardo Chailly krijgen er maar liefst twee,
voor Mahlers Derde en voor de grote box met radio-opnamen van de inmiddels vertrokken chef.
Dirigent René Jacobs mag er een in ontvangst nemen voor zijn opname van Mozarts opera
Le Nozze di Figaro.
Voor de jonge mezzo Tania Kross is het een enorme meevaller dat Angela Gheorghiu haar
naam te klein op de affiches vond staan. Nu mag ze samen met Hampson het feest uitzingen
met het duetje Là ci darem la mano uit Don Giovanni, waarmee het tweetal aller harten
steelt. 'Je mag van Kross verwachten dat ze binnen afzienbare tijd ook een Edisonwinnaar
is,' glimlacht presentator Roland Kieft in de microfoon. Het is voor Kross dan wel te hopen
dat ze niet het lot deelt van het Huelgas Ensemble, tenor Rolando Villazón, het Asko Ensemble,
Andrew Manze en al die andere musici die dit jaar eveneens een Edison hebben gekregen, maar
tijdens het Gala compleet worden doodgezwegen.
© Frits van der Waa 2006
