de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 12 september 2005 (pagina 10)
Gaudeamus-prijs naar Bianchi (30)
Gaudeamus Concours. In Amsterdam, 4 t/m 11 september.
De Italianen zijn terug. Twintig jaar geleden hadden ze bij het Gaudeamus Concours voor
jonge componisten zozeer de overhand dat de wedstrijd bijna een Italiaans onderonsje leek. Zo
ver ging het de afgelopen week niet: de herkomst van de zeventien uitverkoren toondichters was
divers genoeg. Maar de Gaudeamus Prijs, een bedrag van 4550 euro, ging zondagmiddag naar Oscar
Bianchi (30) voor zijn Primordia Rerum, terwijl zijn even oude landgenoot Andrea Agostini
een eervolle vermeldingen behaalde met zijn elektronische compositie Funus. De andere
eervolle vermelding was voor het ruimtelijke ensemblewerk Fifth Station van de Japanner
Dai Fujikura (28).
Italië staat bekend om zijn gedegen onderricht in het componeerhandwerk: men levert er
smetteloze partituren met een indrukwekkende detaillering en zonder een spoor van onhandigheden.
Bij beluistering blijkt het echter nog wel eens om goed verpakte kouwe drukte te gaan. Als
Bianchi zich beperkt had tot de instrumentale component van zijn werk, die vooral bestaat uit
behendig aan elkaar geplakte splinters, was hij vermoedelijk niet in de prijzen gevallen. Wat
het zeven minuten durende compositietje opmerkelijk maakt is de sopraanpartij, een tongbrekende
aaneenschakeling van geweeklaag en kolderiek gekakel. Bianchi dankt zijn prijs bovendien ook
aan de inzet van de Engelse sopraan Emily Elias, die dinsdagavond samen met het Nieuw Ensemble
zorg droeg voor een fascinerende vertolking.
De jury bestond dit jaar uit de Amerikaan Alvin Curran, de Japanner Isao Matsushita en de
Nederlander Hans Koolmees - een garantie voor een rijk gevarieerde keus, die door Gaudeamus
is aangevuld tot een veelkleurig programma.
De twee Chinese deelnemers, Ba Yin van de zingende componiste Lin Wang, en het met
action-painting verrijkte Confluenze van Ruo Huang, waren ook serieuze prijskandidaten
geweest, evenals de jonge Engelsman Philipp Neil Martin, auteur van het sterke strijkkwartet An
Outburst of Time. De drie geselecteerde orkestwerken die Holland Symfonia zaterdag in de
Beurs uitvoerde gingen echter gebukt onder een tekort aan zelfbeperking.
Hors concours klonk er nog veel meer sterke muziek zoals bij het Nederlands Vocaal
Laboratorium, dat in Opalescent Horizons van de Poolse Katarzyna Glowicka indringende
ensemblezang combineert met geraffineerd ingezette elektronica, maar minstens even fascinerende
resultaten bereikt met het door gevouwen handen gesmoorde Folded van Chen Wagner. Ook
het Schönberg Ensemble kwam bij het slotconcert met een aantal verrassend goede stukken
voor de dag, waaronder het klarinetkwintet Caterpillar van Roi Nachshon. De enige echte
domper was de jaarlijkse 'Night of the Unexpected', die intussen weinig onverwachts meer te
bieden heeft met zijn overdosering aan veel te zwaar versterkt muziekschroot.
© Frits van der Waa 2006