de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 12 mei 2007 (pagina 15)
Warme, levende klanken
Buxtehude door La Soave Melodia. Waalse Kerk, Amsterdam, 9 mei.
Te dikwijls is Dieterich Buxtehude 'voorloper van Bach'. Buxtehude was als componist een heel andere
persoonlijkheid: flamboyanter, en in veel opzichten behendiger. Het was allemaal te horen op de 300ste
sterfdag van de meester. In de Amsterdamse Waalse Kerk klonk een eerste uitvoering van een onlangs boven
water gekomen werk, de koraalfantasie Nun freut euch, lieben Christen gmein.
De naam van Buxtehude staat er niet bij, maar Pieter Dirksen, die het stuk in een handschrift met
orgeltabulaturen ontdekte, is er op grond van stijlkenmerken van overtuigd dat het een vroeg werk van
Buxtehudes hand is.
Een mooie vondst is het hoe dan ook. Het werk, dat circa acht minuten duurt, maakt, na een wat
plechtstatige opening met chromatische tegenstemmen, een verrassende wending naar tussen verschillende
registers heen en weer springende akkoorden, bekroond met een passage vol elaborate omspelingen. Dirksen
benutte ook in drie andere orgelcomposities van Buxtehude de vele voortreffelijkheden van het te zelden
in het openbaar bespeelde Müller-orgel.
Toch is het klavecimbel bij uitstek zijn instrument. Er zijn weinig musici die het apparaat zo'n warme,
levende klank kunnen ontfutselen. Dirksen werd glorievol bijgestaan door de musici van het door hem
opgerichte ensemble La Soave Melodia. Dankzij de aparte solootjes voor de afzonderlijke instrumenten in
Buxtehudes triosonates konden de strijkers alle drie laten horen hoe je met een nagenoeg vibratoloze toon
toch een enorme diepgang kunt bereiken, puur door frasering, dynamiek en bovenal een glanzend, zuiver
geluid.
© Frits van der Waa 2007
