Let op: de website is verhuisd naar fritsvanderwaa.nl

de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 16 augustus 2007 (pagina K20)

Een beetje nerveus

Beethoven: Piano Concertos nos 1 & 4. Lang Lang en Orchestre de Paris olv Eschenbach. DG.
Beethoven: Piano Concertos nos 1 & 3. Mikhail Pletnev en Russian National Orchestra olv Gansch.

Twee pianisten, de een nog maar 25, de ander 50 jaar oud, hebben een cd-project met Beethovens pianoconcerten in gang gezet, beiden op het label DG.

De Rus Mikhail Pletnev doet het live. Hij heeft in september 2006 alle vijf concerten opgenomen tijdens een Beethovenfestival in Bonn. De eerste van de drie cd's bevat de concerten 1 en 3, en de volgende twee verschijnen in de loop van het komende half jaar. Bovendien brengt DG in de herfst nog een doos uit waarin Pletnev het Russische Staatsorkest dirigeert in al Beethovens symfonieën.

Dat gezelschap verzorgt onder leiding van Christian Gansch ook het orkestraal aandeel in de pianoconcerten, wat niet altijd tot even verfijnde resultaten leidt.

Maar het is nu eenmaal een live-opname, en bovendien moest Gansch het hoofd bieden aan Pletnevs niet onaanzienlijke temperament. Zijn rubato's en een op de spits gedreven agogiek maken dat zijn uitvoering een beetje nerveus aandoet. Karakter kan haar uiteraard niet ontzegd worden.

Pletnevs jongere collega Lang Lang, die op het cd-boekje gefotografeerd staat als een held uit een manga-comic, treedt Beethoven veel ontspannener tegemoet. Bij hem lijkt alles vanzelf te gaan. Zijn interpretaties springen in het oor door gratie, souplesse en een aangename gretigheid. Daarom is het spijtig dat de stemmer bij deze studio-opname het lichte gejengel niet heeft weggewerkt uit de hoge tonen. Het Orchestre de Paris en Christophe Eschenbach mengen hun klanken niettemin perfect met Langs verfijnde, eloquente benadering. De cd gaat vergezeld van een dvd, waarop de musici uitvoerig getuigen van die onderlinge harmonie.

Beethoven: Symphony no 9. West-Eastern Divan Orchestra olv Barenboim. Warner.

Of er nog mensen zijn die reikhalzend uitkijken naar de zoveelste opname van Beethovens Negende Symfonie is de vraag, maar voor Daniel Barenboim en zijn West-Eastern Divan Orchestra heeft dit werk met zijn Alle Menschen werden Brüder-slotkoor een meer dan gewone betekenis. Het Divan Orkest ontleent zijn wat merkwaardige naam aan Goethes dichtbundel West-östlicher Divan, maar belangrijker is dat het voor de ene helft bestaat uit Israëlische en voor de andere helft uit Palestijnse en Arabische musici.

Barenboim smeedt zijn troepen tot een eenheid, en de live uitvoering staat als dan ook als een huis, met als enige dissident de overijverige paukenist, die blijkbaar meent dat het heiwerk nog niet voltooid is. De solisten, met name sopraan Angela Denoke, maken het slotdeel pruimbaarder dan het gewoonlijk is.

Beethoven: Piano Sonatas 12-16. András Schiff. ECM.
Beethoven: Piano Sonatas 8, 15, 3. Angela Hewitt. Hyperion.

Angela Hewitt en András Schiff bouwen verder aan hun verzamelde Beethoven-sonates. Schiff, die ze netjes van voor naar achter bij de kop neemt, is bij de vierde aflevering, waarin hij opnieuw bevlogen spel laat horen, dat uitgesproken soepel en klankrijk is, waarbij de uitstekende live-opname hem veel armslag biedt. Minpuntje is het eerste deel van de Mondschein-sonate, dat werkelijk verzuipt in het pedaal.

Angela Hewitt, die in het tweede deel van haar Beethovenreeks drie vroege sonates bij elkaar heeft geschikt, pakt het allemaal wat nuchterder aan, wat leidt tot een technisch knappe, maar zelden poëtische uitvoering, waarin de noten keurig op een rijtje staan, maar te weinig gaan zingen.


© Frits van der Waa 2007