de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 12 september 2008 (pagina 15)
Nézet-Séguin laat orkest en koor versmelten in doorkijkjes naar de hemel
Missa solemnis van Beethoven, door het Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Yannick
Nézet-Séguin, 10 september, De Doelen, Rotterdam.
De bezoeker lijkt te zweven, staand op een klein plankiertje, aan alle kanten omringd door een eindeloze
galaxis vol gekleurde spikkellichtjes. Het kunstwerk heet Fireflies on the water en het is allemaal
illusie –de Japanse kunstenares Yayoi Kusama doet het met spiegels –, maar de ervaring laat zich
perfect rijmen met het thema van het Gergjev Festival, Hemel en Aarde.
Behalve aan muziek kan men zich daar laven aan beeldende kunst en zulke uiteenlopende films als
Brideshead Revisited en Sjakie en de chocoladefabriek. Het past allemaal onder dezelfde
multidisciplinaire plu.
Het Rotterdams Philharmonisch Orkest, het Tsjechisch Filharmonisch Koor Brno en dirigent Yannick
Nézet-Séguin bestormen op hun beurt de hemel in Beethovens Missa solemnis. De vier
solisten en het koor versmelten erin tot een ware twee-eenheid. De Tsjechen produceren een even fris
en jeugdig geluid als mezzo Cora Burggraaf en tenor Werner Güra, en de iets bedaagdere timbres van
sopraan Laura Claycomb en bas Christopher Maltman sluiten daar goed op aan.
Nézet-Séguin, Gergjevs opvolger bij het RPhO, is 'te gast' in het festival van zijn
voorganger. De Missa solemnis, een van die heilige monsters in het oeuvre van Beethoven, is
vertrouwde kost voor hem, maar dat wil niet zeggen dat hij zich niet hoeft in te spannen – temeer
omdat deze uitvoering ook op cd uitgebracht gaat worden. Misschien speelt ook de wetenschap mee dat het
stuk deze week ook bij het naburige Residentie Orkest en collega Neeme Järvi op de lessenaars staat.
Aanvankelijk bood Nézet-Séguin doorkijkjes naar de hemel tijdens de abrupte luwtes die
Beethoven heeft aangebracht tussen de massievere passages. Het omgekeerde gebeurde aan het slot, waar
verre marsmuziek onder de woorden Dona nobis pacem (geef ons vrede) een even aards als ironisch
commentaar levert. Het nam niet weg dat de optorenende koor- en orkestmassa's de dirigent soms wat boven
het hoofd leken te groeien, wat paradoxaal genoeg een zekere vlakheid tot gevolg had.
© Frits van der Waa 2008
