de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 6 oktober 2008
Zoutloos opgevoerde Rossini
Il Turco in Italia, van Rossini, door het Nederlands Blazers Ensemble. Regie: Gusta Teengs Gerritsen.
4 oktober, Philharmonie, Haarlem. Herhaling: Arnhem (6), Den Haag (11). Amsterdam (12 en 13/10).
Rossini's opera Il Turco in Italia begint met een schrijver die op zoek is naar een plot. Die vindt
hij, maar het verhaal is zo complex en verwarrend, dat wel is geopperd dat Rossini met dit werk het
genre van de komische opera heeft willen parodiëren.
Het Nederlands Blazers Ensemble doet daar nog een schepje bovenop in zijn vestzakbewerking van dit stuk.
Het is al weer de vijfde opera die het NBE versleutelt, na Mozarts Nozze, Zauberflöte,
Cosí fan tutte en Rossini's Barbier. Telkens is daarbij sprake van een speciaal voor
blazers gedachte bewerking van de partituur, een met de nodige vrijheid vervaardigde indikking van
het verhaal, een Nederlandse berijming en een bescheiden vorm van enscenering.
Het ensemble heeft met deze publieksvriendelijke benadering hoge ogen gegooid, maar in Rossini's
Turk begint de receptuur erg sleets te worden. In de NBE-bewerking wordt geen poging gedaan het
toch al nauwelijks te volgen verhaal begrijpelijk te maken. Integendeel, bewerker George Groot steekt
er de draak mee, waardoor nergens meer een touw aan vast te knopen valt.
Intussen gooien de zangers Bernard Loonen, Johannette Zomer, Marc Pantus en Frans Fiselier zich helemaal
in Rossini's muziek die als gebruikelijk bij deze componist bestaat uit een handig samenraapsel van
stoplappen uit eigen en andermans werk. De musici ondersteunen de zang met een af en toe aan het
riskante grenzende geestdrift.
Maar dat alles wordt effectief om zeep geholpen door het gewild koddige en al snel volkomen zouteloze
karakter van de enscenering. De visuele humor gaat niet verder dan stereotiepe slapstick
en de verbale humor is helemaal tenenkrommend, vooral wanneer de musici hun mond open doen.
Zonde van alle inspanning die gestoken is in de mooie zang, de aanstekelijke muziek, de aardige teksten
en de fraaie kostuums.
© Frits van der Waa 2008
