de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 10 november 2008 (pagina 10)
Hamels rare snuiters en oase van tijdloosheid
Nederlandse Muziekdagen , 7 t/m 9-11, Muziekgebouw, Amsterdam. Radio 6: 10/11, 22.00 uur. Radio 4: 12/11, 20.00 uur.
De Nederlandse Muziekdagen zijn nog maar amper een uur begonnen of de eerste klapper is al binnen. Op
het podium staat sheng-speler Wu Wei, geflankeerd door componist Guus Janssen, die met een mondharmonica
op een stoeltje zit. Een sheng is trouwens ook een mondharmonica, maar dan een Chinese van bamboe.
Met het Metropole Orkest spelen ze Janssens nieuwe Four songs. Wu neemt het voortouw, en haalt de
meest ongrijpbare knettertonen, huilers en rappe figuurtjes uit zijn instrument, gevolgd door vreemde
schaduwklanken in het orkest, en later door bonkende popkwinten. Janssen heeft zich onder invloed van de
sheng weer eens van zijn meest geniale en geestrijke kant laten zien.
Maar ook verder valt de opbrengst van de drie muziekdagen, afgelopen weekeind in het Muziekgebouw,
bepaald niet tegen. Componist en dirigent Micha Hamel, die ook de komende drie afleveringen zal
programmeren, heeft ervoor gekozen handenvol nieuwe muziek te laten horen. Daarbij zitten nog wel wat
rare snuiters, zoals Black Vortex Cathedral, waarin Florian Maier het Metropole Orkest combineert
met zijn deathmetal band Noneuclid – topzwaar, akoestisch overbelast, maar toch een gewaagde worp.
Ster van de Muziekdagen is de 70-jarige Jan Vriend, ooit een gestaalde modernist, maar intussen
geëvolueerd tot een gewiekste eclecticus die de Marseillaise en de Bolero binnensmokkelt in zijn
Hexameron-phagocytosis, in zijn pianoconcert Echo 13.7 knipoogt naar Copland en Beethoven
en intussen borrelt van de ideeën. Het neemt niet weg dat Echo 13.7, overdadig en wel, een stuk
op poten is, mede dankzij de flamboyante solist Ralph van Raat. In zijn koormuziek, die nu ook op cd
is uitgebracht, laat Vriend zich weer van een ingekeerder, maar nog altijd veeleisende zijde horen.
Vrouwelijke componisten zijn goed vertegenwoordigd: Rozalie Hirs levert met Roseherte een werk waarin
subtiele elektronische mengklanken het geluid van het Radio Filharmonisch Orkest een bekoorlijk
science-fiction-accent geven. Anke Brouwer doet het vooral met strijkers in haar Stravinskiaanse
Wakker, beeldschoon gezongen door Marcel Beekman.
En dan is er tussen al die tientallen nieuwe stukken één moment waarin het Gesualdo Consort
met slechts vier stemmen een oase van tijdloosheid schept, met de psalmen van die eerbiedwaardige
Amsterdamse grootheid, Jan Pieterszoon Sweelinck.
© Frits van der Waa 2008
