de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 23 februari 2009 (pagina 10)
Golvende melodiek met rust en vrede
Rameau, Mozart en Beethoven door het Residentie Orkest onder leiding van Jan Willem de Vriend.
20 februari, Dr. Anton Philipszaal, Den Haag.
Kwiek en monter, maar zonder een spoor van oppervlakkigheid gidste dirigent Jan Willem de Vriend vrijdag
het Residentie Orkest door een parcours dat leidde van Rameaus tamboerijntjes naar de koekoek en de
onweersbui van Beethovens Pastorale.
De barokman De Vriend, bekend als oprichter en aanvoerder van het Combattimento Consort en als chef
van het Orkest van het Oosten, doet tussen deze vaste bedrijven door veel gastdirecties. Het Residentie
Orkest kende hij al: gewichtiger is zijn vuurdoop bij het Koninklijk Concertgebouworkest, aanstaande
donderdag. Daar legt hij met Händel, Haydn, Mozart en Schubert een vergelijkbaar traject af.
Door de zaal zo sterk te verduisteren dat het onmogelijk wordt in het programmaboekje te zien welk stuk
aan de beurt is, dwingt het Residentie Orkest de toehoorders tot concentratie op de muziek.
Rameaus suite uit Naïs won er niet bij. Het kleurenpalet van diens elegante barokcomposities
gedijt in elk geval slecht bij het gebruik van moderne instrumenten, zelfs als er een De Vriend in de
buurt is die de strijkers mooi non-vibrato laat spelen.
Doordat solist Peter Gaasterland in Mozarts fagotconcert zelden het achterste van zijn tong liet zien,
was zijn vertolking vooral gemoedelijk, al blijft het een feestelijk stuk, met een cadens waarin de
fagot zijn noten als raketjes de hoogte inschiet.
Het valt niet mee om als dirigent nog wat toe te voegen aan de overbekende Pastorale. De Vriend had
desondanks enige verrassingen in petto, al bleven die beperkt tot het tweede deel, dat met de vogeltjes,
waarin hij nieuw licht wierp op de coloristische aspecten van Beethovens muziek. De orkestklank kreeg
hier ietwat wazige, gevoileerde contouren, terwijl van de golvende melodiek een rust en een vrede uitging
die je eerder associeert met Schubert. Waarna men met het door onweer verstoorde boerenbal overging
tot de orde van de dag.
© Frits van der Waa 2009
