Let op: de website is verhuisd naar fritsvanderwaa.nl

de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 3 februari 2011

Kraakheldere opname

Haydn: Organ Concertos. Ton Koopman, Catherine Manson, Amsterdam Baroque Orchestra. Challenge.

Haydn staat niet bekend als orgelcomponist, en van de drie orgelconcerten die Ton Koopman nu op de plaat heeft gezet staat niet voor 100 procent vast voor welk toetsinstrument ze eigenlijk bedoeld zijn. Zo strikt was men in die tijd ook nog niet. Koopman, die zich de laatste jaren meer en meer op het oeuvre van Haydn concentreert, houdt in elk geval een warm pleidooi voor deze muziek, met behulp van zijn eigen Amsterdam Baroque Orchestra en een klein positieforgeltje, dat geknipt is voor de sprankelende invallen van de componist. De briljante en kraakheldere opname doet recht aan het bevlogen spel van de musici. Zoals gewoonlijk neemt Koopman in de snelle delen wat voortvarend het voortouw, wat vooral in de snelle aanloopjes een lichte onrust teweegbrengt. In het Concert voor orgel en viool wordt hij in toom gehouden door het flamboyante vioolspel van Catherine Manson. Mede door de perfecte verstandhouding tussen de beide solisten is dit het hoogtepunt van de cd.

Mozart: Keyboard Music Vol 2. Kristian Bezuidenhout. HM.

Onder het handjevol fortepianisten van wereldklasse is de 31-jarige Kristian Bezuidenhout een van de heel groten. Dat was eigenlijk meteen al duidelijk toen hij een jaar of tien geleden voor het eerst op de podia verscheen. Op zijn tweede cd met pianomuziek van Mozart brengt hij een aantal bekende en minder bekende werken uit diens oeuvre. Het middelpunt van zijn programma wordt gevormd door het even ingekeerde als omvangrijke Adagio in b klein. Maar zelfs de veelgehoorde stukken als de Rondo's KV 485 en 511 klinken als nieuw: in het laatste hoor je zelfs opeens wat het verband is tussen Chopin en Mozart. Dat ligt ook aan het sublieme instrument, een Walter-kopie van Paul McNulty, waarin het niet altijd even behaaglijke zweempje roest en rammel, waaraan je pianofortes meestal herkent, tot een minimum is teruggebracht. Maar het is natuurlijk allereerst de verdienste van de bespeler. Hoe Bezuidenhout het hem lapt, weet ik niet, maar het lukt hem in één enkel loopje zoveel raffinement te leggen, dat je er als luisteraar intens gelukkig van wordt.

Spohr en Onslow: Nonets. Osmosis. Ramée.

George Onslow, die leefde van 1784 tot 1853, was in de ogen van Berlioz de opvolger van Beethoven, en dat dachten er meer. Helaas is de tijd onbarmhartig geweest voor deze Franse componist van Engelse afkomst. Ten onrechte, zo blijkt althans uit de uitvoering van zijn Nonet die het ensemble Osmosis op de plaat heeft gezet. Hoewel Onslow klankverkenningen en abrupte wendingen niet schuwt, spreekt er toch een stevige greep op de vorm uit. Het op historische instrumenten spelende ensemble komt sterk voor de dag, al houdt gastviolist Franc Polman soms met moeite het hoofd boven water. De combinatie met het 35 jaar oudere, beduidend mildere en ook niet erg vaak gehoorde Nonet van Ludwig Spohr lag voor de hand.


© Frits van der Waa 2011