de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 10 juni 2011
De plomp in met Orfeo
Orfeo ed Euridice, van Gluck, door De Utrechtse Spelen o.l.v. Jos Thie en Hoite Pruiksma, Paleis Soestdijk, 8/6. T/m 23/7.
Via Google Earth ontdekte regisseur Jos Thie de grootste spiegelvloer die er in de provincie Utrecht beschikbaar was: de vijver van Paleis Soestdijk. Daar vinden tot eind juli zo'n twintig opvoeringen plaats van Orfeo ed Euridice, de befaamde opera van Christoph Willibald von Gluck.
De voorstelling begint bij zonsondergang en eindigt als het donker is. In die anderhalf uur ontvouwt zich een schouwspel dat zowel sprookjesachtig is als indrukwekkend. Wat er al niet onder het wateroppervlak moet zijn gesoldeerd en vertimmerd om te zorgen dat Amore, uitgedost als prinses Juliana, op de fiets een paar honderd meter dwars door de vijver kan afleggen. Om nog maar te zwijgen van het idee om het hele paleis als projectiescherm te gebruiken.
Minstens zo bewonderenswaardig zijn de prestaties van de zangers en de andere spelers, die allemaal de plomp in moeten. Het diepst gaat countertenor Gary Boyce, die als Orfeo, op zoek naar zijn verloren geliefde Euridice, nog net niet kopje onder gaat in zijn ellende. Het is een meer dan respectabele prestatie om dan ook nog zo doorleefd en gevoelvol te blijven zingen, zelfs al zijn Boyce' lage tonen niet zo pregnant. Amore (Ilse van de Kasteelen) klinkt vooral fris en onschuldig, terwijl Stefanie True met een vergelijkbaar blank stemgeluid de tragiek van Euridice heel goed weet te verklanken.
De muzikale component is in weerwil van de voortreffelijke geluidsregie niet het sterkste aspect van de voorstelling, maar dat mag je bij zo'n openlucht-Orfeo ook niet verwachten. Het orkest Concerto d'Amsterdam flonkert vanuit de zijlijn. Het koor komt soms wat onverwacht uit de luidsprekers, terwijl het nog ver weg in een bootje ronddobbert, maar niettemin is het verbazingwekkend hoe dirigent Hoite Pruiksma erin slaagt zijn manschappen ondanks de soms krankzinnig grote afstanden bijeen te houden.
Door die afstanden worden de personages soms bijna poppetjes, die soms nadrukkelijk moeten gesticuleren om hun gemoedstoestanden over te brengen. Maar van overdosering is geen sprake, en mede daardoor blijft het simpele verhaal zelfs zonder boventitels goed te volgen. Thie zorgt voor menige wonderbaarlijke visuele verrassing, door naast Juliana ook andere oorspronkelijke bewoners van het paleis een cameo-optreden te gunnen. En zelf zal hij bij de première handenwrijvend hebben zitten toekijken toen er al tijdens het eerste ballet een zwerm luid snaterende eenden overvloog.
© Frits van der Waa 2011
