de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 4 december 2012
Lekkere geluiden en inventiviteit troef bij Double Music
Double Music, door Slagwerk Den Haag. 29 november, Muziekgebouw, Amsterdam. Herh.: Utrecht (14/12), Den Haag (15/12) en Rotterdam (23/2).
Aan bladmuziek doet Slagwerk Den Haag niet meer: alle partijen staan op iPads. Het enige papier dat er nog aan te pas komt bij hun jongste programma, Double Music, zijn kranten. Die maken zo'n lekker geluid als je ze doorscheurt.
Double Music zit vol met lekkere geluiden. Daarvoor tekenen veertien componisten die in duoverband zeven nieuwe composities hebben gemaakt. Dit naar het voorbeeld van John Cage en Lou Harrison, die ruim zeventig jaar geleden samen een stuk schreven met de titel, u raadt het, Double Music. Dit werk vormt uiteraard de opening van het programma, blijkt kort, energiek en ritmisch en klinkt nogal naar potten en pannen.
De formule levert een fascinerend geheel op. Alle nieuwe stukken worden voorafgegaan door een scherp vormgegeven en vaak geestig interview met de twee makers, wat ook al een mooie ritmiek oplevert. Inventiviteit is troef bij Double Music. Het maakt dat de listige, ongrijpbare ritmes van TWOMB, bedacht door Peter Adriaansz en Maarten Altena, naar verhouding gewoon klinken, evenals het helder gelede Back & Forth van Tom Johnson/Luiz Henrique Yudo.
Zelfs Arco, het subtiele 3D-landschap van rammelende en ruisende geluiden dat Oscar Bettison en Pete Harden opbouwen rondom het publiek, hoort tot een bekend muziektype.
8'66" (or everything that is irrelevant) van Marco Ciciliani en Yannis Kyriakides is een heel ander verhaal – een multimedia-performance met veel elektronische knarsjes en biepjes, videoprojectie, veel stilte en een hoofdrol voor de iPads, waarmee de spelers zowel beelden als geluiden uitzaaien over het publiek. Al even grensoverschrijdend is Double Walk van Huba de Graaf en Jan van de Putte, waarin de spelers eerst geluidloos over het podium stappen in de trant van Monty Pythons silly walks, wat ten slotte overgaat in geharmoniseerde TomTom-instructies en een climactisch tumult.
Michael Gordon en Julia Wolfe leveren met Heartthrob een even theatrale, maar conciezere bijdrage. Net als in veel andere onderdelen van het concert speelt geluidsversterking een belangrijke rol. Hier bekloppen de zes spelers hun eigen borstkas en de torso's van zes paspoppen. Met dat minimale uitgangspunt weet het tweetal een verrassende schakering aan gelaagdheden te bereiken.
Maar het bondigste en elegantste stuk van Double Music is Gesprek van Louis Andriessen en Martijn Padding. Waar bij andere duo's de identiteit van de twee makers versmelt, maken zij de tweedeling muzikaal vruchtbaar – en zichtbaar.
Twee slagwerkers mimen allerlei wrijf-, slag-, stomp- en knijphandelingen in de lucht, die ze zelf van bijpassend geluid voorzien – uitsluitend met hun mond. In de motorische, vaak hilarische stroom van keelklanken en medeklinkers ('brf schrvn') zijn nog flarden te herkennen van het kletspraatje tussen de twee makers dat aan de basis van het stuk ligt. In één woord: brljnt.
© Frits van der Waa 2012
