de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 8 januari 2014
Schrijnende noten in Blows vestzakdrama
John Blow: Venus & Adonis. Les musiciens du Paradis o.l.v. Bertrand Cuiller en Louise Moaty. Filmregie: François-René Martin (dvd). Alpha.
Venus and Adonis van John Blow duurt een uurtje en bevat veel instrumentale dansmuziek, dus het werk hoort eigenlijk thuis in de categorie van de masque.
Toch wordt dit muzikale vestzakdrama uit 1683 beschouwd als de vroegste Engelse opera. Maakt niet uit. Het is een prachtstuk en de enscenering op deze dvd, met fraaie vroegbarokke gewaden en gestileerde gebaren, is een lust voor het oog. Beeldschoon om te zien én te horen zijn ook Céline Scheen en Marc Mauillon in de hoofdrollen, terwijl de jongenssopraan Grégoire Augustin hartveroverend is als Cupido. Blow was een expert in schrijnende noten en het droeve einde, waarbij Adonis sterft in de armen van zijn geliefde, is het mooist van al. Het enige dat maar niet wil wennen is de eigenaardige, maar ongetwijfeld zo bedoelde uitspraak van het Engels, waarbij love wordt uitgesproken als 'loev', en haste als 'haist'.
Giovanni Gabrieli: Sacrae Symphoniae. Oltremontano en Gesualdo Consort Amsterdam o.l.v. Wim Becu. Accent.
Giovanni Gabrieli: Berliner Dom. Berlin Brass o.l.v. Lucas Vis. Pentatone.
De Venetiaanse meerkorigheid is ontstaan in de San Marco, waar de grote ruimte met diverse balkons gelegenheid bood om met groepen instrumenten en zangers een vroeg soort surround sound te bewerkstelligen.
Zo'n kerk hebben wij ook, zal het koperensemble Berlin Brass gedacht hebben. Onder leiding van de Nederlandse dirigent Lucas Vis en samen met organist Andreas Sieling verkent het de akoestische aspecten van de Berlijnse Dom aan de hand van het werk van Giovanni Gabrieli.
Het effect is prachtvol, een subliem klankbad, waarbij de diverse sonoriteiten in grote blokken tegenover en over elkaar heen worden gezet.
Jammer dat Berlin Brass zich bedient van moderne instrumenten, anders dan het ensemble Oltremontano en het Gesualdo Consort, die ook een cd aan Gabrieli hebben gewijd.
De klank van hun zinken en sackbuts is slanker, wat ook te maken heeft met de gekozen stukken (waaronder een aantal vocale) én de totaal andere sfeer van de in de Keulse Trinitatiskirche gemaakte opname. Puristen kiezen natuurlijk voor deze opname, maar Vis en zijn hedendaagse koperblazers voelen de stijl van deze muziek wel degelijk goed aan.
Dvořák: Vioolconcert e.a. Anne-Sophie Mutter en Berliner Philharmoniker o.l.v. Manfred Honeck. DG (cd + dvd).
Deutsche Grammophon heeft een mooi pakketje gemaakt van Anne-Sophie Mutters Dvořák-vertolkingen: behalve een cd met een studio-opname bevat het een dvd met een concertuitvoering. Doortastend spel en gestaalde perfectie zijn gemeenschappelijke factoren, maar de live-uitvoering heeft meer warmte en losheid. Mutter weet de Slavische toets heel goed te treffen, zeker in de Mazurek en de Romance. Het stukje kamermuziek aan het slot van de cd is een aardige bonus, maar levert wel een wonderlijke schaalverkleining op.
© Frits van der Waa 2014
