de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 8 april 2014
Aan het lijntje met een dode vis
Kimisis van Konstantin Koukias, door Marijje van Stralen e.a. 6/4, Splendor, Amsterdam, herhaling daar 8/4.
Splendor is een bijzonder muziekpodium. Het is gevestigd in een voormalig badhuis in het Amsterdamse centrum, wordt gedreven door de musici zelf en is een vrijplaats voor gewone en ongewone, meest kleinschalige voorstellingen. Daarbij horen ook experimenten en daarbij hoort weer het risico dat je van een koude kermis thuiskomt.
Dat is helaas het geval bij Kimisis van de Tasmaans-Griekse componist Konstantin Koukias, die met zijn 48 jaar beter zou moeten weten dan een muziektheatervoorstellinkje van amper twintig minuten te afficheren als 'kameropera'. Het werk stamt uit 2011 en beleefde dat jaar een 'succesvolle première' in de Tasmaanse hoofdstad Hobart. De voorstelling is inderdaad een succes in de zin dat er niks misgaat, wat gelet op de hoeveelheid ingezette techniek best had gekund. Maar die middelen staan niet in verhouding tot het bitter magere resultaat.
Koukias, op zoek naar zijn Griekse wortels, laat sopraan Marijje van Stralen, opgebaard op een soort hemelbed, Griekse teksten met een religieuze inslag zingen. Dat klinkt aanvankelijk als een niet al te overtuigende reconstructie van een middeleeuws liturgisch gezang, al doet een als priester uitgedoste trombonist af en toe een, via luidsprekers bijgekleurde, noot in het zakje. Vervolgens begint de stellage te draaien en zingt Van Stralen verder, nu in canon met zichzelf, met dank aan de elektronische echo – iets wat al meer dan een halve eeuw behoort tot de meest clichématige effecten van de elektronische muziek. Na zo ruim een kwartier aan het lijntje te zijn gehouden, krijgen de toeschouwers onverhoeds ingeblikte Griekse zangers, harde knallen, felle lichtflitsen en spetters water over zich heen en worden ze vergast op de verre van frisse geur van een grote dode vis.
Lang duurt dit zintuiglijk bombardement niet. Wat beklijft, is Van Stralens zang, die als enige onderdeel van de voorstelling de naam Splendor ('pracht') alle eer aandoet.
© Frits van der Waa 2014
