de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 27 juli 2016
Opnamen late werken Stravinsky zijn een aanwinst
Stravinsky: Threni/Requiem Canticles. Collegium Vocale Gent & Royal Flemish Philharmonic o.l.v. Herreweghe. Phi.
Terwijl Stravinsky's grote hits Vuurvogel, Petroesjka en Sacre niet weg te denken zijn van de concertpodia hoor je zijn late werk maar zelden. Dat is ook een stuk stekeliger: na zijn zeventigste sloeg de componist een totaal nieuwe weg in en bekeerde zich tot de door zijn collega Schönberg uitgedachte methode van het componeren met toonreeksen – al gaf hij daar een heel eigen draai aan.
In de vertolking van dirigent Philippe Herreweghe en zijn keurtroepen krijgen twee van die late werken een schitterende scherpte en transparantie. Vooral de bondige Requiem Canticles uit 1966 zijn even indringend als energiek. De muziek van Threni (Klaagzangen) uit 1958 is geharnaster, maar grotendeels ook heel spaarzaam. Alleen al omdat er van deze beide werken nauwelijks cd-opnamen voorhanden zijn, is deze cd een substantiële aanwinst voor de catalogus. Twee korte werken, The Dove Descending en Da pacem Domine fungeren als omlijsting.
Weinberg: Solo Sonatas for Violin. Linus Roth. Challenge.
Miezcyslaw Weinberg leefde en componeerde in het voetspoor van Dmitri Sjostakovitsj. Hij had als geboren Poolse Jood in feite een nog beroerder leven dan zijn grote voorbeeld, belandde onder Stalin daadwerkelijk in de cel en werd op allerlei manieren gedwarsboomd.
Sinds zijn dood in 1996 wordt hij steeds meer beschouwd als een toondichter die ertoe doet. Linus Roth, vioolatleet en zelfbenoemd Weinbergkampioen, breekt op zijn jongste cd een lans voor de drie solosonates voor viool uit de jaren zestig en zeventig en doet dat meer dan overtuigend. Het is veeleisende muziek, zowel voor de speler als de luisteraar, maar Roth legt de structuren scherpzinnig bloot, laat zijn viool snikken en snauwen en weet in de kervende muziek ook nog ruimte voor lichtvoetigheid en bespiegeling te vinden.
Magma Duo: Poulenc, Namavar, Vermeulen, Copland en Igudesman. Globe.
Met hun eerste cd geven violiste Emmy Storms en pianiste Cynthia Liem, samen het Magma Duo, een visitekaartje af dat tevens een geloofsbrief is. Het tweetal heeft een duidelijke voorkeur voor avontuurlijke, grensverleggende muziek, en zet zich ook graag in voor Nederlands werk.
Naast het voor hen gecomponeerde, snel heen en weer zappende In de magmakamer van Reza Namavar neemt de vioolsonate van Matthijs Vermeulen uit 1925 een centrale plaats in op de cd. Vooral de pianiste heeft een goed oor voor de opbouw en de tinten van deze muziek.
De stukken van Poulenc en Copland zijn aanstekelijker, al zijn deze componisten hier voor hun doen vrij ernstig bezig. Een swingend en brutaal werk van de Russische violist Aleksej Igudesman is een kekke uitsmijter.
© Frits van der Waa 2016
