de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 14 november 2016
Creatieve energie van nestor Loevendie onverflauwd
Jeths, Pärt, Berio, Bach en Loevendie, door Erik Bosgraaf en Holland Baroque. 11/11, Toonzaal, Den Bosch.
November Music is het festival van de onverwachte verbindingen. De afgelopen tien dagen bracht het een mix van gecomponeerde en geïmproviseerde muziek, installaties en performances. Zo'n onverwachte verbinding was het nieuwe blokfluitconcert van Theo Loevendie, geschreven voor Erik Bosgraaf en Holland Baroque.
Bosgraaf liet het voorafgaan door Gesti van Luciano Berio en The Conspiracy of Claudius Civilis van Willem Jeths, solostukken waarin de grenzen van het blokfluitspel worden verkend. Tot Bosgraafs verbazende wapenfeiten hoort zijn vermogen mee te zingen en dat dan te laten klinken als een tweede blokfluit.
Holland Baroque fuseerde oud en nieuw door het contemplatieve Fratres van Arvo Pärt uit 1977 te flankeren met het Derde Brandenburgse Concert van Bach. En dat sloot weer aan op Loevendies Nachklang, dat daar losjes op is gebaseerd.
Loevendie, met zijn 86 jaar de nestor onder de Nederlandse componisten, laat met dit werk horen dat zijn creatieve energie allerminst verflauwd is. Net als zijn voorbeeld heeft het concert twee snelle buitendelen en een rustig middendeel, maar verder gaat de gelijkenis niet. Wel bevat vooral het eerste deel veel verwijzingen naar de barokmuziek, zoals een ouverture met scherpgesneden ritmes en een aantal canons, maar ook een passage met lopende bas die aan gangsterfilmmuziek doet denken.
Met een arsenaal aan fluiten dwarrelt en buitelt Bosgraaf daar overheen, net als in het uitbundige laatste deel waarin de dansante beweging telkens weer op het verkeerde been wordt gezet. Maar het fraaist is het middendeel, waarin Loevendie de barokke strijkersklank paart aan kruidige akkoorden, waarmee de blokfluit aanvankelijk versmelt, maar zich er vervolgens als een kwinkelerend vogeltje uit losmaakt.
© Frits van der Waa 2016
