de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 9 februari 2018
Vos weet de weg in warrelwoud
Nikolai Medtner, door Caspar Vos. 7 Mountain Records.
Dat pianist Caspar Vos (1988) heeft besloten zijn debuut-cd te wijden aan de relatief onbekende Russische componist Nikolai Medtner getuigt van eigenzinnigheid. En uit de manier waarop hij dat doet spreekt behalve technisch gemak ook groot inzicht in deze lang niet altijd eenvoudige muziek.
Medtner (1880-1951), een uitstekende pianist, was geen componist die op de barricaden stond zoals zijn generatiegenoot Stravinsky. Van de laatromantische werken die Vos heeft uitgekozen, zou je niet zeggen dat ze dat ze uit 1910 stammen.
Evengoed is het interessante muziek met vele facetten. In de vier Skazki ('sprookjes') hoor je bijna Chopin-achtige salonmuziek. De Sonata-Skazka belandt al gauw in een warrelwoud aan noten, waarin Vos uitstekend de weg blijkt te kunnen vinden. Het heldere scherzo-achtige slotdeel komt als een verrassing.
Het zwaartepunt is de lijvige 'Nachtwind'-sonate, die bestaat uit twee aaneengesloten delen, waarvan het eerste bijna rapsodisch is, en het tweede een hechte doorgaande lijn vertoont. Vos houdt de verschillende lagen in de muziek voortreffelijk in de hand en weet, schijnbaar zonder krachtsinspanning, een rijkdom aan dynamische schakeringen aan te brengen.
Schubert: Winterreise, door Padmore en Bezuidenhout. HM.
Tegen het eind van Winterreise hoor je de wolkjes damp bijna uit de mond van Mark Padmore komen. De kou is natuurlijk maar een metafoor voor de lange weg naar verstilling en verinnerlijking die Schubert in zijn laatste liedcyclus aflegt.
De Britse tenor zit op zijn 56ste zo te horen vocaal prima in zijn vel. Acht jaar geleden heeft hij Winterreise ook al opgenomen, toen met Paul Lewis. Dat was een prima uitvoering, maar deze is nog mooier. De opname, gemaakt in de Doopsgezinde Kerk in Haarlem, is om te beginnen wat ruimtelijker. Een belangrijker verschil is dat Padmore nu wordt begeleid door een fortepiano, bespeeld door Kristian Bezuidenhout. Misschien mede daardoor is zijn vertolking subtieler, rijper en wat onderkoelder, wat juist tot een verdieping van de expressie leidt. Ja, er zijn momenten dat het heftig wordt, maar het klinkt nergens geforceerd. En Bezuidenhout houdt de tekst even scherp in de gaten als de zanger.
J.S.Bach Collegium Japan olv Suzuki.
The Contest between Phoebus and Pan.
Bis.
Masaaki Suzuki, de in Nederland opgeleide Japanse barokexpert, is na alle geestelijke cantates van J.S. Bach op cd gezet te hebben, al een eindweegs gevorderd met de wereldlijke cantates. Aflevering 9 biedt jolijt met Geschwinde, ihr wirbelnden Winde waarin Pan muzikaal de strijd aanbindt met Apollo en hoorbaar het onderspit delft.
In de tweede cantate prijst Bach de keurvorst van Saksen, met hergebruik van stukjes uit zijn eerste Brandenburgse concert. Suzuki's solisten zijn puik, de loftrompetten klinken echter niet altijd even strak georganiseerd.
© Frits van der Waa 2018
