de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 26 maart 2018
Scarlatti is de meerdere van Veneziano
Scarlatti en Veneziano, door Cappella Neapolitana o.l.v. Antonio Florio.
24/3, Concertgebouw Amsterdam. Beluisteren: zaterdagmatinee.nl
We weten natuurlijk beter, maar na jaren te zijn gehersenspoeld door Bach is het toch een beetje vreemd als Christus niet wordt gezongen door een bas, maar door een tenor. Dat gebeurde in de afgelopen Zaterdagmatinee, tijdens de Nederlandse première van de Johannespassie van Gaetano Veneziano. Zijn Passione secondo Giovanni is gecomponeerd omstreeks Bachs geboortejaar 1685 en wijkt ook in andere opzichten nogal af van het o zo vertrouwde passiestramien.
Om te beginnen gebruikt Veneziano alleen de Bijbeltekst, dus zonder toegevoegde koralen, koren en aria's. Het stuk duurt daardoor maar 50 minuten, waarbij het muzikale gewicht voor een heel groot deel op de schouders van de evangelist komt te liggen. Die is door de componist dan ook bedeeld met een rijk amalgaam van ariosopassages, gewone en begeleide recitatieven en zelfs mini-ariaatjes. Raffaele Pe, een sterke een veelzijdige countertenor torste die last met gemak en souplesse.
De overige stemmen werden eveneens fraai ingevuld door Luca Cervoni (de Christustenor) bas Marco Bussi (Pilatus) en de negen koorzangers van het Italiaanse gezelschap Cappella Neapolitana, die door het bijbehorende barokensemble werden voorzien van een luisterrijke begeleiding.
Veneziano heeft veel uit de kast gehaald voor zijn Passione, maar op het punt van harmonisch raffinement en dramatiek moet hij het toch afleggen tegen het eerste onderdeel van het programma, het Stabat Mater van Alessandro Scarlatti uit 1724. Prangende solo-en paarzang van sopraan Roberta Invernizzi en alt Sara Mingardo rust op een bedding van schrijnende voorhoudingen en raak geplaatste, maar toch onverwachte zwenkingen van bas- en melodielijnen. Veneziano is het snoepje van de week, maar Scarlatti is voor de eeuwigheid.
© Frits van der Waa 2018
