de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 27 april 2018
Ouderwets modern op de foute manier
Morphing Relations, door Calefax en Neue Vocalsolisten Stuttgart. 25 april, Stadsgehoorzaal, Leiden. Herh.: Utrecht (28), Rotterdam (29/4) en Keulen (9/5).
Natuurlijk is het leuk wanneer tijdens een concert iemand met een fiets rondjes rijdt over het podium, of wanneer muzikanten hun klarinetten en fagotten als schietgeweer of verrekijker hanteren. Er valt visueel wel wat te beleven aan Morphing Relations, het jongste project van Calefax, waarvoor de vijf rietblazers de handen ineen hebben geslagen met het vocaal kwintet Neue Vocalsolisten Stuttgart.
Alleen is er bij het volgende stel handen iets misgegaan: de vier componisten die zijn gevraagd de relatie tussen stemmen en blaasinstrumenten te verkennen zijn er geen van allen in geslaagd de unieke klankkwaliteiten van Calefax goed te benutten, om nog maar te zwijgen van het verbond tussen beide eminente ensembles.
De opening van het concert, mediated mixes van de Duitse componist Stefan Krebber, die ooit de kiem legde voor deze combinatie door per ongeluk twee opnamen door elkaar af te spelen, is met terugwerkende kracht nog het aardigst, zij het behoorlijk losbladig. Beter is Le tourne-disque antique van Sander Germanus, overigens een oud stuk dat goed in het programma bleek te passen.
Wat JoséMaria Sánchez-Verdu, Elena Rykova en ook Krebber gemeen hebben is dat ze zo nodig experimenteel moeten doen: kraak-, krijs- en glijklanken maken dat hun muziek 'ouderwets' modern klinkt, en dat op de foute manier. De Italiaan Fabio Nieder maakt wél gebruik van goed in het oor liggende geluiden, desondanks blijft zijn langdurige bijdrage steken in oeverloze miezernoten.
Dat de beloften van dit programma pas tijdens de toegift, gecomponeerd door Calefax' fagottist Alban Wesley, werden ingelost mag pijnlijk genoemd worden.
© Frits van der Waa 2018