de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 18 september 2018
Goebaidoelina's orkestorkanen
Stravinsky en Goebaidoelina, door het Rotterdams Philharmonisch Orkest o.l.v. Valeri Gergjev. 15/9, De Doelen, Rotterdam. Radio 4: 17/9, 20.00 uur
Om iets te doen tegen alle haat die de wereld verscheurt heeft Sofia Goebaidoelina een grootse cantate gecomponeerd, Über Liebe und Hass. Zelf kon de 86-jarige componiste door een valpartij zaterdag niet erbij zijn toen het Rotterdamse Gergjev Festival werd afgesloten met de nieuwe, uitgebreide versie van het werk. Of ze op 5 en 6 oktober, wanneer ze in het Haagse Festival Dag in de Branding opnieuw centraal staat, al voldoende is hersteld, staat dus nog te bezien.
Voorafgaand aan de wereldpremière dirigeerde hoofdpersoon Valeri Gergjev Stravinsky's l'Histoire du Soldat. Het vuur waarmee de zeven solisten uit het Rotterdams Philharmonisch Orkest de muziek ten gehore brachten, liep een beetje verloren in de enorme Doelenzaal.
Met een lengte van vijf kwartier is de nieuwe cantate zeker imposant. Vier solisten en het koor van het Mariinski Theater zingen, slingeren en fluisteren bijbelse teksten de zaal in. Goebaidoelina haalt geweldige klanken uit het orkest en weet hoe je spanning moet opbouwen. Helaas gaan de middelen die ze daartoe inzet – veel vanuit de laagte opstijgend gegrom en kermende, krijsende dissonanten in de bovenstemmen – al snel de keel uithangen. Dat geldt vooral voor het georeer en gelamenteer van de solisten. De wel degelijk muzikaal interessante klankvisioenen die daartussen opduiken zijn nu eens angstwekkend, dan weer troostrijk, maar vaak te snel weer voorbij, met uitzondering van het slotdeel, O komm, Heiliger Geist, een overtuigende eindspurt, waarbij de componiste ware orkestorkanen ontketent.
© Frits van der Waa 2018
