de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 25 maart 2019
Te kort en te lang
Tsjaikovski, Wantenaar en Goebaidoelina, door het Groot Omroepkoor en Ivan Monighetti o.l.v. Philipp Ahmann. 23 april, Concertgebouw, Amsterdam. Terugluisteren: nporadio4.nl/ntrzaterdagmatinee/gemist
128 lettergrepen telt Herman Gorters gedicht Dit zijn de bleeke, bleeklichte weken. Componiste Mathilde Wantenaar, die het gedicht in opdracht van de Zaterdagmatinee op muziek heeft gezet, trekt voor elke lettergreep gemiddeld 2,5 seconde uit. Een snel stuk is het dus niet, maar omdat ze geen teksten herhaalt, zoals andere componisten vaak doen, is het stuk toch wel erg gauw voorbij, in iets meer dan 5 minuten.
Hoe kort het ook is, het is genoeg om te horen dat de 25-jarige Wantenaar veel in haar mars heeft, en bovendien de mogelijkheden van een a-cappellakoor – in dit geval het Groot Omroepkoor – heel goed weet te benutten. De matte, maar toch broeierige sfeer van de tekst krijgt gestalte in vocale contouren, die net als de woorden zelf, ietwat ouderwets aandoen, maar waarin spannende tegentonen en stemvoeringen de muziek verrassend houden.
In de tweede introvertere helft benadrukken solostemmen de eenzaamheid van de dichter. Wantenaar schildert een woord als 'ver' met een plots intredend gerekt en wijd liggend akkoord, en laat de aanloop naar het woord 'omhoog' helemaal uit de diepte komen. Maar het oorspronkelijkste aspect van dit werk is toch het harmonisch besef dat eruit spreekt.
In vijf van Tsjaikovski's Negen geestelijke koorwerken liet het Groot Omroepkoor, aangevoerd door de Duitse koorspecialist Philipp Ahmann, stemmige, maar niet volstrekt homogene geluiden horen. Voor Sofia Goebaidoelina's Sonnengesang uit 1998 voegden cellist Ivan Monighetti en vijf slagwerkers zich bij het koor. Anders dan bij Wantenaar steken de noten van dit al te uitgesponnen werk nogal mager af bij de dramatische opbouw.
© Frits van der Waa 2019
