de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 27 januari 2020
Beethoven in woord, beeld en klank
Het jaar 250 na Beethoven. Door Floris Kortie (verteller) en Vera Kooper (piano). 23/1, De Oosterpoort, Groningen. Tournee t/m december.
Nu weten we hoe het komt dat Beethoven altijd zo nors kijkt. In Het jaar 250 na Beethoven doet Floris Kortie uit de doeken hoe Franz Klein een afgietsel maakte van het gezicht van de componist, een buitengewoon onplezierig proces, waarvan het resultaat voortleeft in de vele Beethoven-beeltenissen. Dat was in het jaar 42, volgens de Beethoven-jaartelling die in deze theatervoorstelling consequent wordt aangehouden.
Kortie, de spraakzame krullenbol die televisiekijkers zullen kennen van Podium Witteman, heeft donderdag in de Groningse Oosterpoort over Beethovens muziek eigenlijk niet heel veel meer te melden dan dat de componist 'door muren heen brak' om 'nieuwe vensters te openen'. Gelukkig wordt dat op overtuigende wijze in klinkende vorm geïllustreerd door pianiste Vera Kooper, voornamelijk aan de hand van min of meer chronologisch geordende delen en fragmenten uit Beethovens pianosonates.
Het is aanvankelijk een beetje jammer dat Kortie geregeld door Koopers sensitieve en fraai gelaagde spel heen praat, maar dat went snel, temeer daar de muziek steeds goed aansluit op het verhaal.
In deze slim gecomponeerde causerie gaat het dus vaak over de privébeslommeringen van Beethoven: zijn doofheid natuurlijk, zijn vergeefse verliefdheid op de adellijke Josephine von Brunsvik en zijn soms vermakelijke wereldvreemdheid. Beeldprojecties bieden illustraties en uitstapjes naar latere tijden: een met hakenkruizen opgeluisterde uitvoering van Alle Menschen werden Brüder, een Taiwanese vuilniswagen met een synthetisch Für Elise-signaal en nog veel meer.
Zo schetsen Kortie en Kooper gezamenlijk een vrij compleet beeld van Beethoven als gewone sterveling én als onsterfelijk kunstenaar. En zoals het hoort krijgt de muziek uiteindelijk het laatste woord.
© Frits van der Waa 2020
