de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 5 oktober 2020
Hoorn des overvloeds met kippenvelmomenten
Concerto delle suore, door Nationaal Vrouwen Jeugdkoor en het Amsterdam Baroque Orchestra o.l.v. Ton Koopman. 1/10, Musis, Arnhem. Tournee t/m 8/10.
Componeren vrouwen anders dan mannen? Nee, maar als je voor een koor zonder mannen schrijft en toch het gewone stemmenaantal handhaaft, krijg je wel heel andere en heel speciale muziek. Dat is te horen in het programma Concerto delle suore waartoe het Amsterdam Baroque Orchestra en het Nationaal Vrouwen Jeugdkoor de handen ineengeslagen hebben. Donderdag was de première in Musis, Arnhem. Dat was tevens het concert waarin dirigent Ton Koopman een beroerte kreeg, maar heldhaftig doordirigeerde.
Daarvoor al was duidelijk dat het concert een triomftocht was – voor de componerende 17de-eeuwse non Chiara Margarita Cozzolani (1602-ca. 1677), maar ook voor koordirigent Wilma ten Wolde en het ongelooflijke, door haar opgeleide koor van meisjes en jonge vrouwen.
Zes delen uit een kerstvesperscompositie van Cozzolani vormen de hoofdmoot van het programma, voorafgaan door een Gaude plaude van haar vijftig jaar jongere collega Maria Xaveria Perucona. Baanbrekend zullen de dames niet zijn geweest, maar ze beheersten alle technieken van hun tijd, en hoe. Wat hier over de luisteraar wordt uitgestort, is een ware hoorn des overvloeds: alle zwier en flexibiliteit van de vroege barokmuziek, met eindeloos gevarieerde contrasten tussen hard en zacht, hoog en laag, soli en tutti, ingekleurd met de luisterrijke timbres van violen, zinken, blokfluit en trombones.
En dan dat hemelse, bovenaardse koor! De dertig zangeressen produceren een stralende klank die perfect mengt met die van de instrumenten, zo zuiver dat de tranen je in de ogen springen. Ruim de helft van hen heeft ook een aandeel in de allesbehalve eenvoudige solopartijen.
Tot de vele kippevelmoment horen de Alleluia-passage aan het slot van het Gloria in altissimis Deo die anders dan gebruikelijk in het vrijwel-niets wegsterft, en ten slotte de Sonata sopra Sancta Maria van Monteverdi, waarin ook de instrumentalisten voluit mogen gaan, en de grootmeester van de vroege barok zich baas boven baas betoont. Maar dat is natuurlijk geen eerlijke vergelijking.
© Frits van der Waa 2020
