de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 1 maart 2007 (pagina K18)
Pleitbezorgers voor Vivaldi
Heroes: aria's van Vivaldi. Philippe Jaroussky en Ensemble Matheus o.l.v. Jean-Christophe Spinosi.
Virgin.
De roem van Antonio Vivaldi als operacomponist is omgekeerd evenredig met het aantal bijdragen dat hij
aan het genre heeft geleverd. Deskundigen hebben becijferd dat hij misschien wel 94 opera's op zijn naam
heeft. Het probleem is dat ruim driekwart daarvan domweg verloren is gegaan; ook het deel dat wel bewaard
is gebleven, is niet vrij van lacunes.
Of Vivaldi het vergeten genie is dat sommigen graag van hem willen maken moet de toekomst nog uitwijzen.
In het Franse ensemble Matheus en zijn dirigent Jean-Christophe Spinosi heeft hij in elk geval een stel
prima pleitbezorgers. Het gezelschap heeft in de afgelopen drie jaar evenzoveel Vivaldi-opera's op cd
gezet. In al die producties was een belangrijke rol weggelegd voor Philippe Jaroussky, met zijn 29 jaar
een rijzende ster onder 's werelds niet al te talrijke countertenoren.
Spinosi en Jaroussky hebben nu Vivaldi's oeuvre doorgelicht op pakkende alt-aria's en daaruit de cd
Heroes gedestilleerd. Het orkest munt uit in energiek strijkwerk en fijnzinnige tokkeltjes, maar
de hoofdpersoon is vanzelfsprekend Jaroussky. Met zijn wendbare, niet vlezige geluid maakt hij Vivaldi's
muziek, met zijn vele verschillende gradaties, die reiken van strijdvaardigheid tot ultieme
lichtzinnigheid, tot een lust voor het oor.
Mozart: symfonieën 38 en 41. Freiburger Barockorchester o.l.v. René Jacobs. Harmonia Mundi.
René Jacobs, die zelf ooit beroemd was als countertenor, heeft sedertdien als dirigent onder
andere opzien gebaard met zijn sprankelende lezingen van verschillende Mozart-opera's. Hoewel er geen
noot in gezongen wordt klinkt de theatrale sfeer ook door in zijn opnamen van twee bekende
Mozart-symfonieën, de Praagse en de Jupiter. Dat zit hem ook in de muziek zelf, want
vooral de Praagse heeft met zijn broeierige opening, die later omslaat in uitbundigheid, veel gemeen met
de opera Don Giovanni. Jacobs heeft dat natuurlijk perfect in de gaten, en het Freiburger Barockorchester
voegt daar het zijne aan toe in uitvoeringen die markante contrasten verzoenen met een sterke doorgaande
lijn.
Bach en Mozart: aria's. Hyunah Yu en Prague Philharmonia o.l.v. Shuntaro Sato. EMI.
De muziek van Bach en Mozart heeft wel degelijk raakpunten, maar op de debuut-cd van de
Koreaans-Amerikaanse sopraan Hyunah Yu vormen ze toch geen heel vanzelfsprekende combinatie.
De aria's uit Zaide, Die Zauberflöte en Don Giovanni zijn wel erg werelds
vergeleken bij de fragmenten uit twee Bach-cantates en de Matthäus Passion. Uittreksels uit Bachs
Hochzeitskantate vormen onvoldoende bindmiddel, en datzelfde geldt voor Yu's bevallige, maar
ietwat eenzijdige kirgeluid. Haar kracht ligt duidelijk in het lyrische en niet in het dramatische, en
haar dictie doet in de Giovanni-aria zonderling weinig Italiaans aan.
Vivaldi versus Bach. Apollo Ensemble o.l.v. David Rabinovich. Apollo.
Het Nederlandse Apollo Ensemble zet op zijn jongste cd werken van Vivaldi tegenover die van Bach, wat een
logische combinatie is. Vivaldi is vertegenwoordigd in een fagot- en een blokfluitconcert, Bach met het
Tripelconcert en de Suite in C BWV 1066.
Aardig is dat het ensemble de muziek in afgeslankte kamermuziekbezetting speelt, wat vooral Bachs bekende
orkestsuite een verfrissende lichtheid geeft. Het lijkt alleen of er ergens in het opnameproces iets fout
is gegaan met de hoge registers, want die hebben een volstrekt onnatuurlijk briljantie.
© Frits van der Waa 2007
