de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 22 september 2007 (pagina 13)
Groene smiley of door naar hoger 'level'
Muziekspelletjes, waar is dat nou goed voor?
Om te beginnen voor kinderen, maar misschien ook voor volwassenen die hun oren een beetje willen
scherpen. Het muziekonderwijs is op de Nederlandse basisscholen al jaren in verval. Een hele generatie is
intussen opgegroeid zonder ooit fatsoenlijk te hebben leren zingen, om over luisteren maar te zwijgen.
Met de Duitse site www.musikwissenschaften.de, die zich afficheert met de subtitel 'Gehörbildung
online' kun je interactief leren reeksen tonen te herkennen. Met een muzikaal memoryspel bijvoorbeeld.
Kinderachtig?
Niet bepaald. Om je gehoor te trainen moet je tegelijkertijd ook je geheugen trainen, anders kom je niet
ver. Bij de kinderafdeling valt het aanvankelijk nog wel mee, ook omdat alle tonen aan kleurtjes
gekoppeld zijn, maar wanneer je het goed doet, ga je net als bij andere computerspelletje naar een hoger
level. Zo zit er een digitaal drumstel in, met drie bekkens, vier trommels en een bass-drum. De
patronen die je moet naspelen worden steeds langer en omdat drums geen herkenbare toonhoogte hebben is
dat knap lastig.
De training voor volwassenen liegt er nog minder om. Zo kun je kiezen of je intervallen als samenklank of
als melodische sprong voorgespeeld krijgt. Je moet dan trouwens wel over een beetje theoretische
voorkennis beschikken, en ook noten kunnen lezen. Je kunt kiezen tussen sopraan- en bassleutel. In de wat
moeilijker varianten moet je namelijk ook nog verschil kunnen maken tussen een verminderde sext en een
reine kwint – terwijl die hetzelfde klinken. Om het nog een graadje ingewikkelder te maken kun je
jezelf ook nog laten trakteren op atonale melodieën. Het bedienen van de vele knopjes aan het
volwassenenspel kan wat moeite kosten, maar gelukkig is er met typisch Duitse grondigheid een
Bedienungsanleitung bij geleverd. Het ziet er allemaal heel prima uit. Als je het goed doet, krijg
je een groen oplichtende smiley te zien.
Zo word je dus een musicus?
Dat niet echt: Bach zul je er niet mee leren spelen. Bovendien gaan de lessen alleen over toonhoogtes en
klankkleuren, niet over het onderscheiden van maatsoorten of het naspelen van ritmes.
Van welke instantie gaat deze site dan eigenlijk uit?
Het is een eenmansonderneming van de Keulse musicoloog Ralf Gerhard Ehlert, die ook nog fonetiek en
filologie in zijn vakkenpakket heeft zitten. De site bevat dan ook een hele stapel links naar ongeveer
alle Duitse muziekwetenschappelijke en -pedagogische instellingen, plus een paar wat avontuurlijker
verwijzingen naar bijvoorbeeld muziek van de 'bruitist' Luigi Russolo, een online-boek over reggae,
of het manuscript van Beethovens Negende. En dan zit er een virtueel keyboard in, dat wel een
beetje armzalig in zijn geluiden zit, en verder de mogelijkheid om blanco muziekpapier te laten drukken,
met verschillende lay-outs en sleutels. Bijna achterhaald natuurlijk, want welke muzikant schrijft
tegenwoordig zijn noten nog met inkt op papier? Maar een leuke service is het wel.
© Frits van der Waa 2007
