de Volkskrant, Kunst & Cultuur, 28 maart 2011
Tan Dun is niet bang het nieuwe te omarmen
Tan Dun Festival, door het Orkest van het Oosten, o.l.v. Tan Dun; 24/3, De Spiegel, Zwolle.
Mahler, Tan en Brahms door Holland Symfonia o.l.v. Otto Tausk; 25/3. Philharmonie, Haarlem. Herh. Alkmaar (29/3) en Leiden (30/3). Radio 4: 7/4, 20.00 uur.
De faam van de Chinees-Amerikaanse componist Tan Dun strekt zich door toedoen van Holland Symfonia en het Orkest van het Oosten tegenwoordig uit van Alkmaar tot Zwolle. Vorige week wijdde het Overijsselse orkest zelfs een heel festival aan de succesvolle 'muzieksjamaan', zoals Tan zichzelf graag mag betitelen. De 53-jarige toondichter is bijzonder levensbeschouwelijk ingesteld; hij bekommert zich om de traditie, maar is niet bang het nieuwe te omarmen.
Het grote publiek kent hem misschien van zijn score bij de film Crouching Tiger, Hidden Dragon.
Voor het echte werk moesten we donderdag in De Spiegel in Zwolle zijn. Daar leidde Tan uitvoeringen van zijn Water Concerto en zijn Paper Concerto. Deze stukken bevatten de essentie van zijn muziek: een speurtocht naar de muzikale mogelijkheden van de simpelst denkbare materialen, om die vervolgens te combineren met de verworvenheden van de westerse cultuurmuziek.
Deze 'organische' muziek is evenzeer theatrale muziek: zo opende het Water Concerto met de onaardse, etherische klank van drie 'waterfonen', waarna slagwerkster Beibei Wang en haar twee sidekicks zich vermeiden in het druppelen, klotsen en petsen in drie met water gevulde kommen, onder almaar opzwepender begeleiding van het orkest.
Het toeval wilde dat daags daarop in Haarlem de Amerikaanse gitaardiva Sharon Isbin bij Holland Symfonia de solopartij van Tans in 1996 voor haar geschreven concert Yi-2 vertolkte. Het programma wordt deze week herhaald. Er is wel een microfoontje voor nodig om haar puntgave beheersing van het instrument te redden van het stevige orkestgeluid, maar gelukkig heeft Tan haar met vele fraaie quasi-geïmproviseerde solo's bedeeld, waarin de klank van de gitaar wordt omgebogen naar die van de pipa, de Chinese luit. Tegelijkertijd is dat element op virtuoze wijze vervlochten met het felle akkoordenwerk en voetgestamp van de Spaanse flamenco. Het verband met de omlijstende composities van Mahler en Brahms is niet duidelijk, maar onder dirigent Otto Tausk komt Holland Symfonia ook daar tot energieke en vurige vertolkingen.
© Frits van der Waa 2011
